Meer aandacht nodig voor relatie slapeloosheid en ADHD

Meer aandacht nodig voor relatie slapeloosheid en ADHD

Symptomen van slapeloosheid versterken het negatieve effect van ADHD-symptomen op de psychische gezondheid en productiviteit van volwassenen, blijkt uit nieuw onderzoek van PsyQ Kenniscentrum ADHD en het Trimbos-instituut. Zowel bij de screening van patiënten als bij de behandeling zou daarom meer aandacht moeten zijn voor deze wisselwerking tussen ADHD en slapeloosheid.

Dat volwassenen met ADHD vaak last hebben van slapeloosheid (insomnia) was al bekend. Het verdiepende onderzoek van het PsyQ Kenniscentrum ADHD bij volwassenen en ouderen in samenwerking met het Trimbos-instituut richtte zich op de effecten van het tegelijkertijd vóórkomen van symptomen van ADHD en slapeloosheid. Slapeloosheid bleek het negatieve effect van ADHD-symptomen op de psychische gezondheid en productiviteit van volwassenen te versterken. Dit gold voor beide typen ADHD-symptomen, namelijk aandachtstekort en hyperactiviteit, en kon niet verklaard worden door de aanwezigheid van andere psychische aandoeningen.

ADHD en slapeloosheid: een negatieve combinatie

Eerder onderzoek liet al zien dat ADHD en slapeloosheid allebei samenhangen met verminderde psychische gezondheid en een lagere productiviteit. Vaak werd echter geen rekening gehouden met de invloed van andere psychische aandoeningen. De huidige studie laat zien dat deze negatieve gevolgen sterker zijn als ADHD en slapeloosheid samen voorkomen, zelfs wanneer er gecorrigeerd wordt voor een breed scala aan andere psychische aandoeningen.

Achtergrond onderzoek en data NEMESIS-2

In het onderzoek werd gebruik gemaakt van gegevens van de studie NEMESIS-2 (Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study-2, een grootschalige studie uitgevoerd door het Trimbos-instituut naar de psychische gezondheid van de algemene volwassen bevolking. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van alle gegevens van de 4618 deelnemers die aan de derde meting van deze studie deelnamen. In een mondeling gesprek werden ADHD-symptomen bepaald met een gevalideerde screener over aandachtstekort en hyperactiviteit (Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS) Screener) en symptomen van slapeloosheid met de gevalideerde Insomnia Rating Scale (IRS).

Het  volledige artikel is gepubliceerd in Psychological Medicine, 2020
van Andel E, ten Have M, Bijlenga D, Beekman ATF, de Graaf R, Sandra Kooij JJ (2020). Combined impact of ADHD and insomnia symptoms on quality of life, productivity, and health care use in the general population. Psychological Medicine 1–12. https://doi.org/10.1017/S0033291720001592

Voor inhoudelijke vragen: Emma van Andel van PsyQ Kenniscentrum ADHD bij volwassenen en ouderen.

Margreet ten Have
Projectleider van de NEMESIS-studies | Senior wetenschappelijk medewerker Epidemiologie