Door middel van een stapsgewijze aanpak en met begeleiding vanuit de instelling voor verslavingszorg legt de organisatie in een beleidsplan vast hoe om te gaan met (problemen door) middelengebruik.
Door samen een probleemanalyse te maken en te discussiëren over de wenselijke situatie ontstaan de kaders voor middelenbeleid.
Cyclische aanpak
Open en Alert heeft een cyclische aanpak die bestaat uit vijf fasen welke stap-voor-stap worden beschreven in de handleiding. Deze worden ook weergegeven in onderstaand figuur.
Eigen visie als uitgangspunt
Open en Alert gaat uit van de eigen visie van de organisatie op een gezonde en veilige leef- en werkomgeving. Open en Alert bevat dus geen blauwdruk voor beleid die overgenomen dient te worden. Voor het ontwikkelen van visie en beleid worden een werkgroep en een stuurgroep ingesteld.
Om het draagvlak te vergroten zitten er in de werkgroep vertegenwoordigers vanuit de verschillende functies en locaties. In de stuurgroep zitten naast het management ook externe samenwerkingspartners.
De werkgroep begint met het maken van een inventarisatie van het huidige (ongeschreven) beleid en een probleemanalyse. Op basis hiervan wordt de wenselijke situatie geschetst. In de handleiding staan werkvormen om vervolgens een discussie over visie en beleid op gang te brengen.
De stuurgroep stelt na discussie met de werkgroep de visie en het wenselijke beleid vast. Dit wordt vervolgens uitgewerkt in protocollen voor scholing, voorlichting, signalering en samenwerking met verslavingszorg.
Vervolgens kan de uitvoering officieel van start gaan. Vanuit de werkgroep worden vervolgens één of meerdere activiteiten opgezet om draagvlak te vergroten creëren zoals regelmatige updates over de voortgang van het project in een interne nieuwsbrief, flyer of voorlichtingsavond of het organiseren van een kick-off bijeenkomst.
Hulpmiddelen voor beleid
Richtlijn Middelengebruik Jeugdhulp en Jeugdbescherming
De Richtlijn Middelengebruik biedt aanwijzingen voor jeugdprofessionals voor signalering van risicovol middelengebruik en voor begeleiding en behandeling van jongeren met risicovol middelengebruik. De richtlijn kan ook buiten de Jeugdhulp en Jeugdbescherming worden gebruikt.
Naar de Richtlijn middelengebruik
Handreiking huisregels
In een gebouw waar mensen samen wonen, samen werken of samen zorg ontvangen, gelden regels die eraan bijdragen dat alles goed verloopt. Zorgorganisaties stellen huisregels op gebaseerd op de eigen woon- en zorgvisie. Omdat niet altijd duidelijk is wat er wel niet in huisregels mag worden vastgelegd hebben Vereniging Gehandicaptenzorg en Actiz een handreiking gemaakt.
Zorgstandaard Leefstijl GGz
De zorgstandaard Leefstijl biedt praktische handvatten voor de dagelijkse praktijk in de geestelijke gezondheidszorg. Deze zorgstandaard omvat het bespreken, motiveren en adviseren van patiënten. Waar nodig kunnen collega's met specifieke expertise op het gebied van leefstijl worden ingezet. Het doel is het verbeteren van fysiek en geestelijk welzijn, waardoor patiënten een volwaardig en zinvol leven kunnen leiden.
Gesprekskaarten en handleiding dwang in de zorg
De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking of een psychogeriatrische aandoening. Zorgbelang Inclusief ontwikkelde materialen die het makkelijk maken om laagdrempelig met elkaar het gesprek te voeren over de inhoud van de Wet zorg en dwang en de mogelijke dilemma’s.
Leidraad LVB en middelengebruik in het vizier
Deze leidraad geeft een overzicht van kennisproducten die helpen bij het begeleiden van mensen met licht verstandelijke beperkingen in combinatie met verslavingen, zoals alcohol- en drugsgebruik. Met deze kennisproducten kan men de ondersteuning van cliënten verder vormgeven, onderbouwen en/of toetsen. Doel is ook om de samenwerking tussen verstandelijk gehandicaptenzorg en verslavingszorg te verbeteren.
Handreiking Handelingsprotocol Middelengebruik forensische zorg
De handreiking Handelingsprotocol Middelengebruik biedt een praktische vertaalslag van de Richtlijn problematische middelengebruik forensische zorg. De handreiking geeft tips en aanbevelingen hoe een positief behandelmilieu gecreëerd kan worden waarbij behandelaren denken en handelen vanuit het forensisch- als het verslavingsperspectief.
Aan de slag met Open en Alert?
Bekijk welke stappen u kunt nemen om aan aan de slag te gaan met Open en Alert.
