Driekwart leden panel Psychisch Gezien heeft geen face to face contact met hulpverlener

Sinds de coronamaatregelen zijn er veel vragen over hoe het gaat met de groep mensen die lijden aan ernstige psychische aandoeningen. Via het landelijke panel Psychisch Gezien van het Trimbos-instituut zijn eind april ruim 600 vaste panelleden gevraagd naar hun ervaringen en welzijnsbeleving. Het panel is systematisch samengesteld en geeft daarom een goed beeld van de ervaren gevolgen voor deze groep van ongeveer 300.000 mensen. Uit de peiling blijkt dat 40% meer psychische klachten ervaart dan voor de coronacrisis. De kwaliteit van leven is verder gedaald van een 6+ naar een 6-.

Richtlijn face-to-face contact onvoldoende geïmplementeerd

De veranderingen in de hulpverlening voor mensen met ernstige psychische problemen zijn groot. Slechts 26% van de 600 bevraagde vaste panelleden had eind april face-to-face contact, en het percentage mensen dat thuis wordt bezocht is gedaald van 38% naar 9%. De recente GGZ- en coronarichtlijn waarin geadviseerd wordt om, met inachtneming van de in de richtlijn beschreven maatregelen, laagdrempeliger over te gaan tot huisbezoeken en face-to-face contact bij patiënten met ernstige psychische aandoeningen (EPA), is dus nog geen praktijk. In ieder geval is maar een kleine meerderheid (55%) van de panelleden tevreden over de huidige vorm van contact.

Niet alleen de vorm van de contacten is veranderd, men krijgt gemiddeld ook minder hulp dan voorheen (38% vindt: te weinig hulp) en de contacten duren (bij 56%) gemiddeld korter. Toch is de gemiddelde waardering voor de hulpverlening in het afgelopen jaar niet veranderd: het rapportcijfer is nog steeds een 6,9. Driekwart vindt dat hulpverleners hun best doen om de benodigde hulp te geven tijdens de coronatijd.

Belangrijk in de hulpverlening: overleg

Wat in de waardering veel uitmaakt is of huisbezoek en face-to-face contact zijn gehandhaafd en of er is overlegd over de manier waarop het contact in tijdens de coronapandemie het beste kan plaatsvinden. Met de helft van de panelleden (52%) is daarover niet overlegd, terwijl de richtlijn dat wel voorschrijft. De mensen met wie is overlegd en waarbij met hun wensen rekening is gehouden, zijn veel tevredener over de hulpverlening en geven als rapportcijfer een 7,6.

Mensen met psychosen hebben minder last van coronastress

Opvallend is ook dat bij mensen met een psychose driekwart (76%) evenveel of zelfs minder psychische klachten heeft dan vóór de coronacrisis. Dit heeft te maken met de ervaren voordelen van de coronatijd en -maatregelen: meer rust, minder prikkels en (sociale) stress. Ook voelen sommigen minder participatie- en prestatiedruk. De coronacrisis valt vooral zwaar voor mensen die vooruitkijken en somber zijn over hun toekomst en die van Nederland.

Over het panel Psychisch Gezien

In de peiling gaven verschillende panelleden aan dat hun ervaringen ten aanzien van de maatregelen veranderen. Om deze veranderingen te volgen, wordt het onderzoek over twee maanden herhaald.

Het panel Psychisch Gezien is gestart in 2010 en bestaat uit leden van 18 jaar en ouder, die langere tijd last hebben van ernstige psychische klachten. Bijvoorbeeld mensen die beperkingen in het dagelijkse leven ondervinden van een psychose, een bipolaire stoornis, aanhoudende depressies of een persoonlijkheidsstoornis. Het panel biedt inzicht in de maatschappelijke participatie en de zorg- en leefsituatie van mensen uit deze groep. Sinds 2015 is het panel een belangrijke bron van informatie voor de Landelijke Monitor Ambulantisering en Hervorming van de Langdurige ggz. Het panel biedt waardevolle kennis voor zorgprofessionals, beleidsmakers, pers en andere media.

Onderzoek Mind

Cliëntenorganisatie MIND heeft eind april ook onderzoek gedaan naar de gevolgen van Corona en de genomen maatregelen voor mensen die al voor de crisis te maken hadden met psychische klachten. Bijna 65% van de mensen die al psychische klachten ervaarden vóór de uitbraak van het Corona-virus, zien hun klachten toenemen. Kijk op Mindplatform voor meer resultaten.

Meer over dit thema

• Ambulantisering
• Coronavirus
• Monitoring psychische gezondheid

Meer corona-onderzoek

Vanuit het Trimbos-instituut willen wij zo goed mogelijk zicht krijgen op de impact van de coronacrisis op de mentale gezondheid en het gebruik van tabak, alcohol en drugs. Omdat iedere groep zijn eigen problematiek, kenmerken en benaderwijze heeft, is het niet mogelijk om dat met 1 onderzoek te meten. De verschillende onderzoeken zijn zoveel mogelijk gekoppeld en onderling op elkaar afgestemd. Uiteindelijk doel is om via de gezamenlijke onderzoeken een zo volledig én doelgroepspecifiek mogelijk beeld te kunnen geven van de impact van de coronacrisis.

Meer info