Psychische gezondheid deint mee op de coronagolf. Daarom moeten we nu leren surfen.

Het merendeel van de respondenten (60%) kon desgevraagd ook positieve dingen benoemen die de crisis had gebracht, zoals ervaren rust, meer thuiswerken, meer tijd met het gezin en meer verbondenheid met anderen. 1 op de 3 respondenten gaf aan dat hun kijk op het leven zowel in positieve als in negatieve zin veranderd was.

Het lijkt er dus op dat de psychische gezondheid de dynamiek van de coronacrisis volgt.

Het lijkt er dus op dat de psychische gezondheid de dynamiek van de coronacrisis volgt. Toen het aantal besmettingen, ic-opnames en coronadoden elke dag toenam en de media vrijwel alleen over corona berichtte, ervaarden relatief veel mensen psychische klachten. Nu de maatregelen zijn versoepeld en in Nederland het aantal besmettingen fors is gedaald, lijkt een groot deel van de algemene bevolking zich psychisch gezien weer net zo te voelen als voor de coronacrisis. Dit geldt zelfs voor mensen die een ingrijpende gebeurtenis tijdens de coronacrisis meemaakten, zoals ziekte of ontslag. Ondanks deze negatieve ervaring gaf 70% van deze groep aan psychisch gezien alsnog stabiel te zijn gebleven.

Wie is stabiel gebleven?

Degenen die stabiel zijn gebleven gaven aan dat ze de afgelopen tijd optimistisch waren over de toekomst, zich goed konden ontspannen en goed met problemen om  konden gaan. Ze sliepen goed, en voelden zich verbonden met een naaste. Het maakte niet uit of iemand mantelzorger was, of dat ze in een vitaal beroep werkte. Deze inzichten bieden aanknopingspunten om ons beter voor te bereiden op een volgende golf.

Hoe bereiden we ons voor op een volgende golf?

We kunnen met zekerheid zeggen dat er een nieuwe golf aan gaat komen. Als het niet een tweede coronagolf is, dan wel een mogelijk veel grotere golf van een economische crisis. De verwachting is dat veel mensen dan (weer) kopje onder gaan, en het ligt aan de duur van de crisis, het reddingsmateriaal van de omgeving en de overheid, en de zwemvaardigheid van de mensen zelf of ze weer boven komen. Het is nu dus niet de tijd om achter over te leunen en te wachten op wat komen gaat. Met het SCP werkten we aan een stuk waarin we adviseerden om speciaal aandacht te hebben voor kwetsbare groepen, die nu in onderzoek ondervertegenwoordigd zijn, zoals eenzame ouderen, jongeren, studenten en chronisch zieken. We weten uit de vorige economische crisis dat werkverlies en baan onzekerheid een enorme impact hebben op de psychische gezondheid, en zelfs op de suïcide cijfers. Daarom moeten we alles op alles zetten om de werkgelegenheid op peil te houden. De toegang tot financiële steun van de overheid moet zo laagdrempelig mogelijke blijven. De GGZ dient bereikbaar te blijven voor mensen die daar behoefte aan hebben. Ondertussen moeten we werken aan een wijkgerichte community GGZ, met een makkelijk bereikbaar en flexibel aanbod van preventieve psychische zorg. Zodat we beter voorbereid en vooral met meer aandacht voor het psychisch welzijn – de volgende golf kunnen trotseren.

Referenties

RIVM: Resultaten 1e ronde gedragsonderzoek

Neerslachtiger meer slaapproblemen en gedachten aan de dood door corona

SCP: Corona zet psychische gezondheid onder druk