Het doel van de IMR-training is cliënten te ondersteunen in het ontdekken van eigen kracht en mogelijkheden om hun ziekte te managen, persoonlijke doelen te bereiken en geïnformeerde keuzes te maken door het opdoen van kennis en vaardigheden.
Doelgroep
Het Illness Management and Recovery (IMR) programma is gericht op volwassenen met ernstige psychiatrische aandoeningen, bij wie sprake is van ernstige beperkingen in sociaal en maatschappelijk functioneren.
Aanpak
Het programma wordt ondersteund door uit elf werkboeken met de thema’s: werken aan hersteldoelen; kennis over psychiatrische ziekten; stress kwetsbaarheidsmodel; sociale steun; bewust omgaan met medicatie; omgaan met verslaving; voorkomen van terugval; omgaan met stress; omgaan met problemen en symptomen; zorg managen en gezond leven. In het eerste werkboek formuleert de cliënt een persoonlijke hersteldoel. In de volgende werkboeken wordt inzicht verworven in de ziekte en leert men psychiatrische klachten hanteren. De cliënt werkt zo naar zijn persoonlijke hersteldoel.
IMR is een herstel georiënteerd programma dat zowel groepsgewijs als individueel uitgevoerd wordt. Indien het programma groepsgewijs plaatsvindt gebeurt dit door een tweetal trainers, meestal een ervaringsdeskundige met een verpleegkundige.
De attitude van de trainers is gebaseerd op de kernwaarden van de herstel ondersteunende zorg. Daarnaast worden door de gehele training heen steeds een drietal effectief gebleken strategieën gebruikt. Het gaat om motiverende strategieën, educatieve strategieën en strategieën uit de cognitieve gedragstherapie. Het programma wordt ondersteund met huiswerkopdrachten.
Materiaal
Werkboeken zijn beschikbaar voor trainers en deelnemers. De werkboeken voor de deelnemers bevatten informatie, invulformulieren en huiswerkopdrachten.
De trainershandleiding beschrijft de doelen van de IMR-training en legt uit hoe motivatie, educatie en cognitieve gedragstherapeutische strategieën toegepast worden.
Onderbouwing
Het Stress-Kwetsbaarheidsmodel en het Trans-Theoretisch Model staan aan de basis van de IMR-training . Het stress-kwetsbaarheidsmodel beschrijft dat zowel biologische kwetsbaarheid als stress invloed hebben op psychiatrische symptomen en terugval kunnen veroorzaken. Door kwetsbaarheid te verminderen en stress beter te hanteren kan het beloop van de ziekte gunstig beïnvloed worden. Het Trans-Theoretisch Model beschrijft hoe mensen in verschillende stappen komen tot gedragsverandering. IMR wekt verandermotivatie op door het vaststellen van persoonlijke hersteldoelen.
Onderzoek
De IMR-training is gebaseerd op evidence-based methodieken en is als zelfstandig programma effectief gebleken. De resultaten van vier Randomized Controlled Trials (RCT) en zes quasi-experimentele effectstudies laten zien dat IMR een bijdrage levert aan het managen van de ziekte en persoonlijk herstel. Dankzij IMR daalt het aantal ziekenhuisopnames en verbetert het medicijngebruik. In Nederland zijn nog geen effectstudies uitgevoerd. Twee studies zijn in voorbereiding. De IMR-schalen zijn in het Nederlands vertaald en positief getest op psychometrische eigenschappen.
Goed onderbouwd
De interventie IMR is op alle onderdelen helder beschreven en goed onderbouwd. Uit buitenlands onderzoek blijkt dat IMR een bijdrage levert aan het managen van de ziekte en persoonlijk herstel. Nederlands onderzoek loopt nog.
Erkend door
Erkenningscommissie langdurige ggz
24 februari 2015
