Werkzame elementen van lokaal tabaksontmoedigingsbeleid

Welke mechanismen en contextvariabelen spelen een rol bij het implementeren van lokaal tabaksontmoedigingsbeleid? Dat onderzoeken we met deze studie.

Aanleiding

In het Nationaal Preventieakkoord heeft de landelijke overheid met gemeenten en maatschappelijke organisaties afgesproken om samen te zorgen dat in 2040 minder dan 5% van de volwassenen nog rookt. Dankzij dit akkoord gaan gemeenten een steeds grotere rol spelen binnen tabaksontmoediging. Gezien de grote verschillen tussen de Nederlandse gemeenten is er nog niet veel bekend hoe tabaksontmoedigingsbeleid op lokaal niveau effectief geïmplementeerd kan worden.

Doel

Met dit onderzoek willen we achterhalen welke mechanismen en contextvariabelen een goede implementatie van lokaal tabaksontmoedigingsbeleid stimuleren en welke deze juist tegenhouden.

Methode

In dit project wordt op basis van beleidsvoorstellen van GGD-regio’s en gesprekken met lokale beleidsmakers in kaart gebracht welke elementen gemeenten gebruiken in hun lokale tabaksbeleid. Op basis van aanvullend vragenlijstlijstonderzoek, interviews met beleidsmakers en kennis uit de wetenschappelijke literatuur onderzoeken we vervolgens welke elementen effectief zijn in het ontmoedigen van tabaksgebruik. De resultaten van dit project delen we vervolgens op grote schaal met GGD's en gemeenten.

We combineren in dit project verschillende onderzoeksmethodes:

  • Analyse van gemeentelijke beleidsdocumenten.
  • Interviews met medewerkers van GGD’en en gemeenten.
  • Kwantitatief onderzoek op basis van de Gezondheidsmonitors van de GGD’en, de Locatiemonitor van de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij en achtergrondkernmerken van gemeenten.
  • Realist reviews.

Het onderzoek is in september 2021 van start gegaan en loopt tot en met september 2025.

Onderzoekers

  • Sophie Jooren, promovendus bij Universiteit Maastricht en Trimbos-instituut
  • Jeroen Bommelé, wetenschappelijk onderzoeker Trimbos-instituut
  • Dr. Marc Willemsen, bijzonder hoogleraar tabaksontmoediging aan de Universiteit Maastricht en wetenschappelijk directeur tabaksontmoediging bij Trimbos-instituut.
  • Dr. Maria Jansen, hoogleraar gezondheidsbeleid aan Maastricht universiteit.

Samenwerking

Trimbos-instituut en de Universiteit Maastricht. Dit onderzoek wordt gefinancierd door ZonMw.

Consortiumpartners