Gezonde sportomgeving in Preventieakkoord Alcohol

NOC*NSF en vier sportbonden (die voetbal-, tennis-, hockey- en korfbalverenigingen vertegenwoordigen) zetten zich de komende jaren in om sportverenigingen te stimuleren alcoholbeleid voor hun kantine te formuleren. Het beleid wordt niet voorgeschreven, maar de sportbonden en NOC*NSF bieden richtlijnen aan, die sportverenigingen kunnen gebruiken om hun eigen alcoholbeleid vorm te geven. Daarnaast ontwikkelde het Trimbos-instituut een infosheet voor sportverenigingen met voorbeelden en tips van verantwoord alcoholbeleid in de sportkantine. Verder worden modelkantines in de sport opgezet waarin alle aspecten van een gezonde sportomgeving worden ingezet, getest en gemonitord. Aan de hand van deze ervaringen, kunnen landelijke richtlijnen en interventies worden (door)ontwikkeld [1]. Ook wordt een Module Gezond Besturen ontwikkeld om besturen van sportclubs te stimuleren een gezonde(re) sportomgeving aan te bieden.

2500 sportverenigingen worden ondersteund bij het realiseren van een gezonde(re) sportkantine (in samenwerking met NOC*NSF, sportbonden, Team:Fit, Alliantie Nederland Rookvrij, Stichting Jeugd en Alcohol en het Trimbos-instituut). Meer informatie over de huidige tools voor sportverenigingen is te vinden in het item Tools en materialen voor sportverenigingen.

Het preventieakkoord zet in op 100% naleving van de leeftijdsgrens bij verstrekking van alcohol in de sportkantine vanaf 2030. In 2020 en 2024 zal in kaart gebracht worden of verstrekkers, waaronder sportverenigingen, op koers liggen en zo nodig bijgestuurd worden [1].

Door de betrokken partijen is een e-learning ‘Verantwoorde verstrekking’ voor barvrijwilligers ontwikkeld. Deze e-learning is gericht op zowel de handhaving van de leeftijdgrens als het tegengaan van doorschenken bij dronkenschap. In 2025 maken alle sportverenigingen die alcohol verstrekken actief gebruik van de e-learning om verantwoorde verstrekking van alcohol te bevorderen. Naast deze e-learning worden gemeenten door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) aangezet om de naleving van de leeftijdsgrens van sportverenigingen nadrukkelijker te handhaven (op verzoek van de sportsector).

Vanaf 2019 worden geen nieuwe contracten afgesloten tussen de sportsector en Brouwers voor reclame van alcoholhoudende drank langs sportvelden. Er wordt voorzien in een uitfasering van bestaande reclameborden langs sportvelden binnen vier jaar na ondertekening van het Nationaal Preventieakkoord (voor meer informatie, zie het item Blootstelling aan alcoholreclame via sportsponsoring). Reclame voor alcoholvrije dranken, zoals alcoholvrij bier, is wel toegestaan (Voor meer informatie, zie het item Alcoholvrij in het Nationaal Preventieakkoord).

Het Mulier Instituut voerde een onderzoek uit naar de afhankelijkheid van sportverenigingen van de inkomsten uit alcohol (en ongezonde voeding), in het kader van het Preventieakkoord (2). Uit dit onderzoek blijkt dat de kantine-inkomsten gemiddeld meer dan een kwart (27%) vormen van de totale inkomsten van sportverenigingen. Binnen de kantine-inkomsten zijn inkomsten uit alcohol goed voor ongeveer 43% van de totale inkomsten. Sportverenigingen zijn dus afhankelijk van de inkomsten uit alcohol voor hun inkomsten. Het Mulier Instituut stelt dat voor de overgang van het huidige aanbod naar een gezonde sportkantine een cultuurverandering nodig is ten aanzien van alcohol [2].

Gerelateerde pagina's

• Doelen en inzet van het Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik

Referenties

1. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (2018). Nationaal Preventieakkoord; naar een gezonder Nederland. Den Haag: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
2. Van Kalmthout, J., van Eldert, P. en Singh, A. (2021). Afhankelijkheid sportverenigingen en -evenementen van inkomsten uit alcohol en ongezonde voeding: Kansen voor de gezondere sportomgeving. Utrecht: Mulier Instituut.