Nicotine wordt op twee manieren uitgescheiden: via de lever en via de nieren.
Vragen?
Heb je vragen over roken, stoppen met roken of zoek je hulp? Bel de gratis Stoplijn (0800-1995) of ga naar ikstopnu.nl.
Heb je een vakinhoudelijke vraag?
Ben je (zorg)professional en heb je een vraag naar aanleiding van deze pagina? Neem dan contact op met Esther Croes.
Afbraak van nicotine
Voor de snelheid van afbraak wordt het begrip ‘halfwaardetijd’ gebruikt. Dit is de tijd die het lichaam nodig heeft, om de hoeveelheid van een stof in het lichaam te halveren. Nicotine wordt op twee manieren uitgescheiden:
- Het grootste deel van de nicotine wordt afgebroken door de lever. De lever zet nicotine om in ‘cotinine’. Cotinine wordt vervolgens uit het lichaam verwijderd door de nieren, via de urine. De halfwaardetijd van cotinine verschilt sterk per persoon en er zijn verschillende cijfers in omloop over de gemiddelde duur. Meestal wordt de halfwaardetijd geschat op ongeveer 16 tot 24 uur.1,2 Het duurt dus 16 tot 24 uur voordat de hoeveelheid cotinine in het lichaam is gehalveerd.
- Cotinine is dus binnen enkele dagen tot een week uit het lichaam. Het heeft niet de stimulerende effecten van nicotine.
- Een kleiner deel van de nicotine verlaat het lichaam direct via de nieren.
De halfwaardetijd van nicotine is ongeveer 2-3 uur.3 Nicotine zelf is daarom slechts een paar uur in het bloed te traceren en binnen ongeveer twee dagen uit het lichaam verdwenen. Vanwege de snelle afbraak van nicotine in het lichaam hebben verslaafde rokers de behoefte om meermalen en verspreid over de dag te roken, zodat de nicotinespiegel in het bloed op peil blijft.4 Bij 20 sigaretten per dag en 10 inhalaties per sigaret dient een roker zichzelf 200 keer een dosis nicotine toe.
Bronnen
1. Benowitz, N. L., & Jacob, P. (1994). Metabolism of nicotine to cotinine studied by a dual stable isotope method. Clinical Pharmacology and Therapeutics, 56(5), 483-493.
2. Jarvis, M. J., Russell, M. A., Benowitz, N. L., & Feyerabend, C. (1988). Elimination of cotinine from body fluids: implications for non-invasive measurement of tobacco smoke exposure. American Journal of Public Health, 78(6), 696-698.
3. WHO (2010). Addiction to Nicotine. In: Gender, women and the tobacco epidemic. Geneva: World Health Organization.
4. Benowitz, N. L. (2010). Nicotine addiction. New England Journal of Medicine, 362(24), 2295-2303.
