Geluk onder druk? Onderzoek naar mentaal welzijn jongeren

Er zijn steeds meer signalen dat het mentaal  welbevinden van jongeren in Nederland onder druk staat. Daarom voerden het Trimbos-instituut, Stichting Alexander en de Universiteit Utrecht in opdracht van UNICEF Nederland het onderzoek ‘Geluk onder Druk?’ uit. Hieruit blijkt dat het mentale welbevinden van jongeren relatief stabiel is, maar wel veel stress van school ervaren.  

Vragen?

featured_image
Marloes Kleinjan
Programmahoofd Jeugd

Het onderzoek ‘Geluk onder Druk?’ geeft inzicht in het mentaal welbevinden onder Nederlandse jongeren van 10 tot 18 jaar. Daarnaast geeft het onderzoek zicht op mogelijke oplossingsrichtingen en handvatten om het mentaal welbevinden onder jongeren te versterken. Het onderzoek is uitgevoerd tussen december 2018 en mei 2020.

Beleving tieners centraal onderdeel

De visie en beleving van tieners was een essentieel onderdeel van het onderzoek. Hiervoor zijn onder andere een advies- en een stuurgroep van jongeren betrokken geweest bij de onderzoeksopzet en de uitwerking. Dit maakt het onderzoek uniek ten opzichte van andere onderzoeken naar het welbevinden onder jongeren. Ook is de combinatie van kwantitatief en kwalitatief onderzoek bijzonder.

Mentaal welbevinden jongeren

Geluk onder Druk?’ laat zien dat het mentale welbevinden van jongeren relatief stabiel lijkt. Het percentage jongeren dat verhoogd scoort op emotionele problemen blijft redelijk gelijk door de tijd en dat geldt ook voor de mate van welbevinden. Uit het huidige onderzoek blijkt dat ‘floreren’ onder jongeren de norm lijkt te zijn. Wel zijn er verschillen tussen groepen; de ene groep jongeren weet beter met stress en moeilijke gebeurtenissen om te gaan of weet beter te ‘floreren’ dan de ander.

Maar wat is er dan wel veranderd? Wat verklaart de verschillende en sterke signalen van de laatste jaren dat het welbevinden van jongeren onder druk zou staan? De ervaren druk door schoolwerk blijkt de afgelopen tien jaar behoorlijk gestegen en blijft ook tussen 2017 en 2019 hoog in vergelijking met de jaren daarvoor. Er is in het onderzoek gekeken naar verschillende stressoren voor jongeren. Stress wordt door jongeren voornamelijk ervaren vanuit school en huiswerk en in interactie met leeftijdsgenoten, minder vanuit de thuissituatie of door sociale media.

Welbevinden van jongeren verbeteren

Als we het mentaal welbevinden van jongeren willen verhogen dan lijkt inzet op het verlagen van de ervaren stress en druk vanuit school en huiswerk van belang. Daarnaast is aandacht nodig voor persoonlijke ontwikkeling binnen het onderwijs: leren hoe jongeren zichzelf kunnen zijn en in zichzelf kunnen geloven, een eigen mening hebben, om kunnen gaan met emoties, om kunnen gaan met anderen, leren zichzelf minder te vergelijken met anderen en accepteren dat opgroeien een proces van vallen en opstaan.

Kennisagenda mentale gezondheid jeugd

Om de belangrijkste aandachtspunten ten aanzien van mentaal welbevinden in kaart te brengen heeft het Trimbos-instituut een kennisagenda Mentale Gezondheid Jeugd opgesteld.

Actueel