Feiten en cijfers over schermgebruik

Schermgebruik jongvolwassenen

In 2020 gebruikten jongvolwassenen (16-25 jaar) op een doordeweekse dag 6 tot 7 uur een scherm, voor werk, studie en/of in hun vrije tijd. Meer dan de helft van de jongvolwassenen (60%) is van mening te veel achter een scherm te zitten. Eén zesde van de jongvolwassenen ervaart lichamelijke klachten door achter een scherm te zitten. Dit blijkt uit onderzoek van Netwerk Mediawijsheid, het Trimbos-instituut en No Ties.

> Bekijk meer feiten en cijfers in de factsheet

Schermgebruik scholieren

Hoeveel scholieren sociale media gebruiken en hoe vaak ze sociale media gebruiken

Ongeveer 9 op de 10 scholieren (87,2%) in het voorgezet onderwijs is bijna (dagelijks) actief op sociale media. Voor 1 op de 10 (9,7%) varieert het van 1 tot 5 dagen per week. Meer meisjes dan jongens gebruiken dagelijks sociale media. Vergeleken met 2019 is het percentage leerlingen dat (bijna) dagelijks actief is op sociale media toegenomen (2019: 84,3%). Dit blijkt uit ons Peilstationsonderzoek Scholieren 2023.

Problematisch sociale media gebruik en problematisch gamen

Bij 3,2% van de basisschoolleerlingen en 3,4% van de voortgezet onderwijsscholieren was in 2021 sprake van problematisch gamegedrag. Dat wil zeggen dat het gamen bij deze scholieren tot problemen leidde met school of de gezondheid - en dat ze het moeilijk vonden om zelf te stoppen. Problematisch gamen komt vaker voor bij jongens (ruim 5%) dan bij meisjes (ongeveer 1%). Voor sociale media is dit andersom onder leerlingen van het voortgezet onderwijs. Meisjes in het voortgezet onderwijs ervaren over het algemeen meer problemen door sociale mediagebruik dan jongens (6,8% ten opzichte van 3,9%). Dit blijkt uit het HBSC-onderzoek 2021.

Schermgebruik leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs

Leerlingen met een Autisme Spectrum Stoornis of ADHD – dan wel leerlingen in het cluster 4-onderwijs – blijken vaker moeite te hebben met het houden van een gezonde balans in de digitale wereld (digitale disbalans). Er zijn verschillende factoren die hierbij een rol spelen. Zoals leeftijd, ouders, eenzaamheid, de voorkeur voor individuele activiteiten, moeite hebben met executieve functies, zelfcontrole en de (manipulatieve) eigenschappen van games en sociale media. Dit blijkt uit ons verkennende onderzoek uit 2022. Het Trimbos-instituut werkt binnen het preventieprogramma Helder op School aan lesmateriaal om de digitale balans van leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs te verbeteren.

Schermgebruik jonge kinderen

Kinderen van 0 t/m 6 jaar brengen veel meer tijd door zónder scherm (gemiddeld 3 uur en 40 minuten per dag) dan mét scherm (gemiddeld 1 uur en 51 minuten per dag). Offline activiteiten, zoals sporten, spelen en lezen, doen jonge kinderen vooral samen met hun ouders. Digitale activiteiten doen kinderen echter veel vaker alleen (60% van de jonge kinderen). Het merendeel van de ouders (91%) laat hun kinderen namelijk digitale media gebruiken om zelf iets anders te kunnen doen. Dit blijkt uit cijfers van het Iene Miene Media-onderzoek 2024