XTC (ecstasy/MDMA)
Xtc is de tweede meest gebruikte drug in Nederland (na cannabis). Aan het gebruik van xtc zitten risico’s verbonden. Elk jaar overlijden mensen na het gebruik van xtc.
De impact van xtc op de maatschappij is groot, omdat gebruikers vaak relatief jong zijn. Naast risico’s op de korte termijn, zoals oververhitting en watervergiftiging, zijn er ook lange termijn risico’s. Onderzoek maakt duidelijk dat gebruik van xtc kan leiden tot veranderingen in de hersenen, hoewel niet bekend is hoeveel xtc tot deze veranderingen leidt.
Naast gezondheidsrisico’s brengt de illegale handel en productie ook milieuschade en criminaliteit met zich mee. Er zijn verschillende preventieve interventies beschikbaar die gezondheidsproblemen door het gebruik van xtc kunnen voorkomen.
Gebruik je zelf xtc?
- Heb je een vraag over je eigen drugsgebruik of dat van een ander?
- Wil je meer informatie over een middel en/of verslaving?
- Kijk dan op Drugsinfo.nl en drugsenuitgaan.nl
Feiten en cijfers
Volwassen Nederlanders
Volgens de Gezondheidsenquête uit 2023 heeft 3,8% van de volwassen Nederlanders in het afgelopen jaar ecstasy gebruikt.
Uitgaande jongeren
Uit het Grote Uitgaansonderzoek 2023 onder jongeren en jongvolwassenen in de leeftijd van 16 t/m 35 jaar die in het afgelopen jaar weleens een party, festival, club of discotheek hebben bezocht, blijkt het xtc-gebruik een stuk hoger te liggen dan in de algemene bevolking. Iets minder dan de helft (44%) van de deelnemers aan het onderzoek had in het afgelopen jaar xtc gebruikt.
Middelbare scholieren
Het percentage scholieren in Nederland dat ervaring heeft met ecstasy ligt al sinds 2003 op hetzelfde niveau, namelijk rond de 2%. Naarmate scholieren ouder worden stijgt het aandeel dat ervaring heeft met ecstasy.
Hulpvraag en incidenten
Uit de Monitor Drugsincidenten blijkt dat gemelde drugsintoxicaties op EHBO-posten op feesten en festivals grotendeels het gevolg zijn van ecstasygebruik. Drie op de vijf drugsincidenten op feesten waren in 2022 gerelateerd aan ecstasy, al dan niet in combinatie met andere middelen. Relatief veel patiënten die alleen ecstasy hadden gebruikt (12%) vertoonden ernstige vergiftigingsverschijnselen zoals een verlaagd bewustzijn of verstoorde vitale functies.
Aanbod en markt
Ecstasy blijft veruit de meest ingeleverde drug bij de testservices aangesloten bij het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS). In 2023 is 58% van de ingeleverde samples verkocht als ecstasypil. De gemiddelde hoeveelheid MDMA in een ecstasypil was in dat jaar 138 milligram. Met deze MDMA-dosering is een ecstasypil gemiddeld nog steeds sterk. In 2023 zijn er ook weer zeer hoog gedoseerde ecstasypillen gevonden. Eind 2023 werd een Red Alert afgegeven voor een ecstasypil met een extreem hoge dosis van gemiddeld meer dan 300 milligram MDMA. Het kan levensbedreigend zijn om zulke grote hoeveelheden MDMA in te nemen.
Meer cijfers en trends?
Ga dan naar de Nationale Drug Monitor (NDM). In de NDM worden continu de meest actuele gegevens verzameld over drugs op nationaal en internationaal niveau.
Rapporten
Factsheet Ernstige intoxicaties na ecstasygebruik
Factsheets Gegevens uit de Monitor Drugsi... Bekijk dit product
Kenmerken en klinische gegevens van patiënten met ernstige ecstasyintoxicaties
Rapporten Analyse van registratiegegeven... Bekijk dit product
Ecstasygebruik en acute medische hulp
Rapporten Verkenning van de achtergronde... Bekijk dit productMeer informatie
Voor ouders en niet-gebruikers
Drugsinfo geeft antwoord op alle denkbare vragen over xtc. Van wat het doet tot de risico's en of je je als ouder zorgen moet maken.
Voor uitgaanders en gebruikers
Als je xtc gebruikt of wilt gebruiken, zorg dan dat je weet wat de risico's zijn en hoe je een gevaarlijke pil herkent.
Voor gemeenten
Houd grip op drugsgebuik, bijvoorbeeld bij evenementen en festivals. Het Trimbos-instituut helpt gemeenten met het ontwikkelen en implementeren van drugsbeleid.
Trimbos Nieuwsflitsen
Ontvang zo'n 2 keer per maand nieuws, uitnodigingen voor activiteiten, nieuwe publicaties en vacatures van het Trimbos-instituut.
