Het Trimbos-instituut geeft inzicht in de mentale gezondheid en het alcohol-, tabak- en drugsgebruik van de Nederlandse jeugd, doet onderzoek en biedt praktische tools om het welzijn van kinderen, jongeren en studenten te vergroten.
De adolescentie is een periode van mogelijkheden, maar ook een van kwetsbaarheid en risico's. Een belangrijke periode dus om in te investeren en om veel over te weten.
Wat we bieden
Mentale gezondheid van de jeugd
In onze dossiers en publicaties vindt u informatie en cijfers over de mentale gezondheid van kinderen, jongeren en studenten. Daarnaast zijn er diverse wetenschappelijk onderbouwde programma's beschikbaar om professionals te helpen bij het bevorderen van de mentale gezondheid van jongeren.
Alcohol, roken en drugs onder jongeren
In onze dossiers en publicaties vindt u cijfers over het gebruik van alcohol, tabak (roken) en drugs onder jongeren. Daarnaast zijn er diverse wetenschappelijk onderbouwde preventieprogramma's beschikbaar om u als professional te ondersteunen bij middelenpreventie.
Gamen, gokken en digitale balans
Hoe beschermen we jonge kinderen tegen problematisch gamen? Hoe voorkomen we een toename van online gokverslaving nu online gokken in Nederland legaal is? We denken graag met u mee over deze en andere vraagstukken rond gamen, gokken en digitale balans.
Kennispunt voor geboortezorgprofessionals
Werk je met (aanstaande) ouders? Mentale gezondheid, alcohol en roken zijn belangrijke thema’s om te bespreken. Op deze pagina vind je toepasbare kennis en materialen voor professionals in de geboortezorg en jeugdgezondheidszorg.
Feiten en cijfers
Middelengebruik, digitale media en welzijn
1 op de 15 middelbare scholieren gokt online voor geld. Het gebruik van vapes onder scholieren hoog ligt, het gebruik van lachgas is gedaald en het gebruik van andere drugs is onveranderd vergeleken met eerdere jaren. Leerlingen geven hun leven gemiddeld een 7,4, dat is hoger dan in 2021.
Mentale gezondheid scholieren
Het cijfer dat zowel meisjes als jongens voor hun leven geven, is nog nooit zo laag geweest als in 2021: gemiddeld 7,1. Terwijl dit cijfer in eerdere jaren ruim 7,5, en in 2001 zelfs een 8 was. Net als tussen 2013 en 2017 is in de periode 2017-2021 het percentage leerlingen dat druk door schoolwerk ervaart aanzienlijk toegenomen. In de afgelopen 20 jaar is dit percentage zelfs verdriedubbeld.
Mentale gezondheid en middelen studenten
De helft van de studenten ervaart psychische klachten zoals angst en somberheid, van wie 12% in ernstige mate. Hun mentaal welbevinden (dat is: veerkracht, positieve mentale gezondheid en levenstevredenheid) is niet in balans. Vergeleken met leeftijdsgenoten die niet studeren of de bevolking in zijn geheel, drinken studenten meer alcohol en gebruiken meer drugs, vooral cannabis en xtc.
Mentale gezondheid tieners
Er zijn steeds meer signalen dat het mentaal welbevinden van jongeren in Nederland onder druk staat. Daarom voerden het Trimbos-instituut, Stichting Alexander en de Universiteit Utrecht in opdracht van UNICEF Nederland het onderzoek ‘Geluk onder Druk?’ uit. Hieruit blijkt dat het mentale welbevinden van jongeren relatief stabiel is, maar wel veel stress van school ervaren.
Definitie mentale gezondheid
Om ervoor te zorgen dat iedereen het over hetzelfde heeft wanneer het gaat over 'mentale gezondheid' is er een definitie vastgesteld. De vereenvoudigde versie: “Mentale gezondheid is de manier waarop je je verhoudt tot jezelf en tot anderen en hoe je omgaat met de uitdagingen in het dagelijks leven. Tegelijkertijd gaat het ook over hoe jij en anderen in de samenleving dit ervaren.”
Jongeren, uitgaan en middelengebruik
Voor betere alcohol- en drugsvoorlichting richting jongeren die uitgaan, moeten we beter weten wie wat gebruikt. Dat brengen we beter in kaart met onder meer het Persona-onderzoek en het Europese ALAMA-onderzoek.
Online aanbod voor jongeren
We bieden, samen met GGZ-instellingen die de uitvoering doen, KOPPsupport.nl aan. Dit is voor jongeren met een ouder met psychische problemen of verslaving (KOPP/KVO). Met de interventie initiëren we trajecten voor doorontwikkeling, onderzoek en brede implementatie.
Gaat het niet goed met je ouders?
Op koppsupport.nl vind je hulp als je ouder een verslaving of psychische problemen heeft.
Werken aan een gezonde jeugd doen we samen
Wij werken samen met GGD'en, Instellingen voor Verslavingszorg (IVZ), onderwijs, gemeenten, universiteiten, verloskundige praktijken en samenwerkingsverbanden, kinderartsen, jeugdgezondheidszorg, ziekenhuizen, huisartsen, kraamzorg, stoppen-met-roken coaches, Samenwerkende Gezondheidsfondsen, Regionale Kenniswerkplaats Jeugd- en Gezin Centraal, Kenniswerkplaats Jeugd Utrecht Stad, Pharos, LOT-i, Nederlands Jeugsinstituut (NJi), Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), schoolpsychologen, Gezonde School en het RIVM.
Het Trimbos-instituut is onderdeel van het Consortium Angst en Depressie bij Jongeren. Samen met andere partijen onderzoeken we welke elementen depressie-interventies effectief maken, zoals bij cognitieve gedragstherapie (CGT).
Onze opdrachtgevers zijn onder andere het ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), ZonMw, FNO, het ministerie Justitie en Veiligheid (JenV), het ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), UNICEF Nederland en RIVM.
Meer informatie
Informatie per onderwerp
Vind uitgebreide informatie voor professionals over jeugd-gerelateerde onderwerpen.
Antwoord op opvoedvragen
Omgaan met opgroeiende kinderen en met alle verleidingen die ze tegenkomen. Hoe je dat kunt doen, vind je op deze website.
Informatie over mentale gezondheid
Lees meer informatie over mentale gezondheid, voor jeugd en omgeving. Of neem contact op met de Infolijn voor advies en ondersteuning.
Trainingen en evenementen
Vragen? Die beantwoorden we graag!
Mentale gezondheid Nederlandse jeugd
HBSC: welzijn Nederlandse jongeren
Welbevinden op School
Helder op School
Stijn: programma studentenwelzijn
Trimbos Nieuwsflitsen
Ontvang zo'n 2 keer per maand nieuws, uitnodigingen voor activiteiten, nieuwe publicaties en vacatures van het Trimbos-instituut.
