Minder dan één op de vijf Nederlanders van 18 jaar en ouder rookt (19,0%). Ruim twee derde van de mensen die roken, rookt elke dag (13,5% van de algemene bevolking).
Op deze pagina staan de meest recente cijfers over Nederlanders van 18 jaar en ouder uit de Gezondheidsenquête 2023.
Wil je weten hoeveel jongeren roken? Bekijk dan de cijferpagina middelengebruik scholieren.
Het aantal rokers in Nederland neemt af
- In 2023 rookte 19,0% van de bevolking van 18 jaar en ouder. In 2014 rookte nog 25,7% van de volwassen bevolking.
- Mensen met een hoge opleiding roken minder vaak dan mensen met een middelbare of praktische opleiding.
- 2,7% van de bevolking rookt ‘zwaar’: zij roken 20 of meer sigaretten of shagjes per dag.
Stoppen met roken
In 2023 heeft ruim een derde van de mensen die roken in de 12 maanden daarvoor een serieuze poging om te stoppen ondernomen (34,4%).
Gebruik e-sigaretten
3,9% van de volwassenen rookte in 2023 regelmatig een elektronische sigaret.
Wie roken er?
Geslacht
Mannen roken meer dan vrouwen. Ook roken mannen vaker dagelijks.
Opleidingsniveau
Mensen met een hoge opleiding roken minder dan mensen met een middelbare of praktische opleiding.
Leeftijd
Mensen tussen 18 en 29 jaar roken relatief het vaakst. Het minst wordt er gerookt onder mensen die ouder zijn dan 65 jaar.
Stoppen met roken
In 2023 heeft 34,4% van de mensen die roken een serieuze stoppoging ondernomen (stopte langer dan 24 uur). De meeste mensen die roken hebben meerdere pogingen nodig om definitief te stoppen. Dat komt omdat roken zeer verslavend is.
Meeroken
Blootstelling mensen die niet roken
Van de Nederlanders die niet rookten werd in 2023 nog 8,1% regelmatig (minimaal 1 keer per week) blootgesteld aan sigarettenrook. Iets minder dan 3% werd elke dag blootgesteld.
Meeroken is slecht voor de gezondheid. Mensen die meeroken kunnen dezelfde ziektes krijgen als mensen die zelf roken. De kans daarop is uiteraard wel veel kleiner. Vooral voor kleine kinderen is meeroken ongezond. Zij krijgen sneller longproblemen of oorontstekingen. Lees meer over de gevolgen van meeroken bij kinderen (infographic).
E-sigaretten
Weinig volwassen Nederlanders gebruiken regelmatig een e-sigaret.
- 3,9 % van de volwassenen van 18 jaar en ouder rookte in 2023 regelmatig een elektronische sigaret.
- Mensen die wel eens of elke dag tabakssigaretten roken, gebruiken vaker (wel eens) een e-sigaret dan mensen die vroeger of nooit hebben gerookt.
Ziekte en sterfte
Ziekte door roken
Roken is nog steeds de belangrijkste oorzaak van ziekte en sterfte in Nederland. Van de totale ziektelast komt 9,4% door roken, volgens de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 2018. In Nederland zijn naar schatting 672.000 mensen chronisch ziek door roken, bijvoorbeeld door ziektes zoals kanker, COPD en hart- en vaatziekten.
Sterfte door roken
Ruim de helft van de mensen die blijft roken, sterft aan de gevolgen hiervan. Het RIVM berekend elk jaar hoeveel mensen er sterven door roken. In Nederland zijn dit jaarlijks ruim 20.000 mensen. Zij overlijden aan een ziekte die door roken is veroorzaakt. Er zijn per ziekte duidelijke verschillen in het percentage sterfgevallen dat kan worden toegeschreven aan roken. Bij longkanker is bijvoorbeeld 81% te wijten aan roken en voor COPD is dit 77%.
Roken en zwangerschap
Uit de Monitor Middelengebruik en Zwangerschap 2023 blijkt dat 12,8% van de vrouwen rookt in de vier weken vóór de zwangerschap. Tijdens de zwangerschap daalde het percentage: 6,3% van de moeders heeft op enig moment tijdens de zwangerschap gerookt. 2,5% rookte gedurende de hele zwangerschap. Na de zwangerschap stijgt het aantal moeders dat rookt weer: 7,3% van de moeders rookt dan weer.
- Lees meer over de risico's van roken voor, tijdens en na de zwangerschap.
- Ontdek ook de feiten en cijfers over alcohol en zwangerschap en mentale gezondheid en zwangerschap.
Rookvrije Start
Werk je met wensouders of (aanstaande) ouders? Leer dan hoe je snel en makkelijk een stopadvies geeft en verwijst naar stophulp. Zo vergroot je de kans op een rookvrije start voor elk kind.
Bekijk scholingsaanbodMeer weten?
Kerncijfers roken 2022
Deze publicatie van het Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging (van september 2023) bevat het meest uitgebreide overzicht van cijfers over rookgedrag in Nederland. Deze cijferpagina bevat de meest recente cijfers uit 2023. De factsheet kerncijfers roken zal binnenkort worden geüpdatet met deze cijfers.
Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging (NET)
Het Nationaal expertisecentrum tabaksontmoediging concentreert kennis op het gebied van tabak.
De publicaties van het NET ondersteunen professionals met inzichten in en aanpak van tabaksgebruik.
Vragen?
Kunt u niet vinden wat u zoekt? We helpen u graag aan de juiste cijfers en feiten. Neem contact op met:
Trimbos Nieuwsflitsen
Ontvang zo'n 2 keer per maand nieuws, uitnodigingen voor activiteiten, nieuwe publicaties en vacatures van het Trimbos-instituut.
