Cijfers alcohol
Ruim driekwart van de Nederlanders van 18 jaar en ouder (76,8%) drinkt weleens alcohol (cijfers 2024). 45,4% van de volwassen bevolking houdt zich aan het advies van de Gezondheidsraad en drinkt geen of weinig alcohol. Daarnaast drinkt 5,5% volwassen Nederlanders overmatig en is 7,2% een zware drinker.
Op deze pagina staan de meest recente cijfers uit de Gezondheidsenquête 2024.
Nieuwsbrief Alcohol
Ontvangt 4 keer per jaar de nieuwste cijfers in je mailbox.
Begrippen in figuren
- Drinker: heeft in het afgelopen jaar weleens alcohol gedronken
- Richtlijn: drinkt niet of maximaal 1 glas per dag (= Drinkadvies Gezondheidsraad)
- Overmatig drinken: meer dan 14 (vrouwen) of 21 (mannen) glazen alcohol per week
- Zwaar drinken: minstens één keer per week minimaal 4 (vrouwen) of 6 (mannen) glazen alcohol op één dag
Alcoholgebruik volwassenen
Veranderingen in alcoholgebruik
Het percentage van de volwassen bevolking dat geen alcohol drinkt of niet meer dan één glas per dag, is gestegen van 37,4% in 2014 naar 41,5% in 2019 en nam in 2020 verder toe naar 44,4%. Sindsdien was het een aantal jaar stabiel rond de 44%, maar in 2024 lijkt het wat gestegen naar 45,4%.
Het percentage overmatig drinken is tussen 2014 en 2020 gedaald van 9,9% naar 6,9%. Daarna was het een aantal jaar stabiel, maar tussen 2023 en 2024 is het opnieuw gedaald van 6,7% naar 5,5%.
Zwaar drinken schommelde tussen 2014 en 2023 rond de 8 á 9%. In 2024 lijkt het percentage zware drinkers iets te zijn afgenomen naar 7,2%.
Alcoholgebruik mannen en vrouwen
Veel meer vrouwen (54,6%) dan mannen (36,1%) houden zich aan het advies van de Gezondheidsraad en drinken geen alcohol of drinken niet meer dan één glas per dag. Bovendien drinken mannen vaker overmatig of zwaar dan vrouwen.
Alcoholgebruik en leeftijd
Met het stijgen van de leeftijd, houden meer volwassenen zich aan het advies van de Gezondheidsraad. Jongvolwassenen drinken relatief vaak overmatig of zwaar. Vooral onder 20- tot 24-jarigen komt dit relatief veel voor: ongeveer 1 op de 6 is een zware drinker en bijna 1 op de 10 drinkt overmatig.
Opleiding en alcoholgebruik
Nederlanders met een basisonderwijs, vmbo of mbo1 opleiding (57,0%) houden zich het vaakst aan het advies van de Gezondheidsraad (drink niet of niet meer dan één glas per dag), mensen met een hbo/wo opleiding het minst vaak.
Er zijn geen opvallende verschillen in overmatig en zwaar drinken naar opleidingsniveau.
Alcoholgebruik door jongeren
Alcohol verkrijgen
Meer dan één derde van de minderjarige jongeren (12 t/m 16 jaar) die alcohol drinken, krijgt alcohol van vrienden, een kwart krijgt het van hun ouders.
Alcoholgebruik en schoolniveau
Hoeveel jongeren drinken, varieert naar opleidingsniveau. Binge drinken in de laatste maand komt minder vaak voor op het Vwo dan op het Vmbo-b/k en de Havo. Ook hebben jongeren op het Vwo minder vaak gedronken in de laatste maand dan jongeren op de Havo.
Alcoholverkoop
Verkochte alcoholproducten
De consumptie van alcohol was in Nederland het grootst in het laatste kwart van de twintigste eeuw. Sindsdien is er sprake van een lichte daling gevolgd door een stabilisering tussen 2014 en 2019. In 2020 leek sprake van een lichte daling in de consumptie. Cijfers van 2021 en 2022 wijzen er echter op dat dit een tijdelijke dip was, mogelijk door de coronapandemie en de daarmee gepaard gaande maatregelen. In de jaren daarna schommelt de consumptie rond de 8 liter pure alcohol per hoofd van de bevolking (vanaf 15 jaar).
Verkoop aan minderjarigen
Er wordt nog regelmatig alcohol aan minderjarigen verkocht. Ongeveer 2 op de 5 aankooppogingen door minderjarige jongeren mislukt, de andere pogingen slagen. De correcte naleving in 2022 was het hoogst in slijterijen en supermarkten.
De totale naleving is tussen 2020 en 2022 gestegen. Ook bij supermarkten en slijterijen is een stijging zichtbaar, bij de andere verkooppunten zijn er geen grote verschillen tussen 2020 en 2022 in de naleving.
Alcohol en gezondheidszorg
Cliënten in verslavingszorg
Volgens het meest recente rapport van het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem stonden er in 2023 in totaal 29.257 personen geregistreerd bij verslavingszorg met alcohol als primaire problematiek. Het aantal cliënten van de verslavingszorg dat alcohol als nevenproblematiek noemt is in de periode 2018-2023 significant toegenomen (van zo’n 5.200 tot 7.987 personen).
Spoedeisende hulp
In 2022 werden naar schatting 23.900 personen op een SEH behandeld voor een letsel naar aanleiding van een ongeval of geweldpleging waarbij voor zover bekend alcohol betrokken was (bij slachtoffer en/of andere betrokkene). In de helft van de gevallen ging het dan om een privé-ongeval (51%), vooral een val van de trap.
Ziekenhuisopnames jongeren
In de periode 2007-2019 zijn meldingen van kinderartsen uit een selectie 12 ziekenhuizen onderzocht om een beeld te krijgen van het aantal jongeren tot 18 jaar dat werd opgenomen na overmatig alcoholgebruik. Het aantal meldingen nam toe tot 2012, waarna het aantal fluctueerde. In 2018 en 2019 steeg het aantal meldingen opnieuw. Als gevolg van verminderde bereidheid onder kinderartsen om meldingen te maken zijn er na 2019 geen cijfers over ziekenhuisopnames onder jongeren uitgebracht.
Alcoholvergiftiging
Het Letsel Informatie Systeem van VeiligheidNL liet zien dat in 2022 naar schatting 5.100 Nederlanders zijn behandeld op een spoedeisende hulpafdeling vanwege een alcoholvergiftiging. Bijna twee derde hiervan was man en één op de vijf patiënten was jonger dan 18 jaar.
Meer cijfers
Expertisecentrum Alcohol
Het Expertisecentrum Alcohol bevat de laatste kennis en cijfers over alcohol(gebruik) in Nederland.
Nationale Drug Monitor (NDM)
De Nationale Drug Monitor bevat de laatste cijfers over alcohol, tabak en drugs. De monitor bevat ook cijfers over de verkoop van alcohol, ziekenhuisopnames en overlast door alcohol- en drugsgebruikers.
HBSC-onderzoek
Het onderzoek Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) bevat de laatste cijfers over alcoholgebruik door scholieren en verwante onderwerpen, zoals bingedrinken.
Vragen?
- Trimbos-instituut
- Da Costakade 45
- 3521 VS Utrecht
- Postbus 725
- 3500 AS Utrecht
- info@trimbos.nl
- Telefoon: 030 - 297 11 00