In 2023 heeft het RIVM een doorrekening van de impact van de afspraken in het Nationaal Preventieakkoord (NPA) uitgevoerd om in te schatten of de doelstellingen op het gebied van problematisch alcoholgebruik voor 2040 worden bereikt [1].
Vragen?
Expertisecentrum Alcohol
Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.
Blijf op de hoogte
Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:
Heeft u een vraag?
Stuur ons een mailAanpak doorrekening
Het RIVM heeft voor de doorrekening modellen gemaakt hoe het percentage jongeren (12 t/m 16 jaar) en volwassenen (18 jaar en ouder) dat problematisch alcohol gebruikt zich naar verwachting ontwikkelt in de periode 2019–2040. De modellen beschrijven drie scenario’s: 1) het referentiescenario (geen NPA interventie), 2) het realistische interventiescenario en 3) het optimistische interventiescenario. Door de resultaten van de doorrekening voor het realistische en optimistische interventiescenario met het referentiescenario te vergelijken kan de impact van de afspraken in het NPA worden verkregen.
Er is geen modelmatige doorrekening uitgevoerd voor de doelstelling over zwangere vrouwen, aangezien er onvoldoende gegevens beschikbaar waren. Er is wel kwalitatief beoordeeld of deze doelstelling wordt bereikt.
Resultaten doorrekening
Uit de doorrekening van het RIVM blijkt dat de impact van de afspraken in het NPA op problematisch alcoholgebruik onder jongeren en volwassenen naar verwachting minimaal is. Naar verwachting zorgen de afspraken er voor dat het percentage jongeren dat de afgelopen maand alcohol gedronken heeft in 2040 minder dan één procentpunt lager ligt dan in het referentiescenario. Het percentage volwassen overmatige en zware drinkers ligt in 2040 ook minder dan één procentpunt lager dan in het referentiescenario. Dit betekent dat de NPA doelstellingen op het gebied van problematische alcoholgebruik voor jongeren en volwassenen niet gerealiseerd worden.
De kwalitatieve beoordeling toont dat de doelstellingen voor zwangere vrouwen mogelijk wel gerealiseerd kunnen worden, maar onduidelijk is of dit toe te schrijven is aan de afspraken in het NPA.
Onzekerheden bij de doorrekening
Ondanks dat de doorrekening een zo goed mogelijke inschatting biedt over de impact van de afspraken in het NPA, moet er bij modelberekeningen rekening worden gehouden met onzekerheden. Zo zijn er veel aannames gedaan voor het bepalen van de impact van de NPA afspraken. Door gebruik te maken van een realistisch- en optimistisch interventiescenario is deels rekening gehouden met deze aannames en onzekerheden.
Inzet effectief alcoholbeleid nodig
De doorrekening laat zien dat de impact van de afspraken in het NPA op het gebied van problematisch alcoholgebruik onder jongeren en volwassenen naar verwachting minimaal is. Om de doelstellingen in 2040 te realiseren zijn beleidsmaatregelen nodig die verder gaan dan nu in het NPA zijn vastgelegd, zoals 1) het verhogen van de prijs van alcohol; 2) het verminderen van de beschikbaarheid van alcohol en 3) het beperken van alcoholmarketing en -reclame.
Referenties
- RIVM (2023). Doorrekening impact Nationaal Preventieakkoord: deelakkoord problematisch alcoholgebruik. Bilthoven: RIVM.