Zijn alcoholvrije dranken gezond?

Alcohol bevat veel calorieën. In alcoholvrij bier of alcoholvrije wijn zit minder of geen alcohol, dus er zitten ook minder calorieën in dan in de alcoholhoudende variant (zie tabel 1) [1].

Een gemiddeld alcoholhoudend bier bevat 45 kcal per 100 ml; een alcoholvrij bier bevat 26 kcal per 100 ml. Wijn met alcohol bevat 82 tot 96 kcal per 100 ml, afhankelijk van het type wijn, terwijl alcoholvrije wijn 18 kcal per 100 ml bevat. Wat calorieën betreft zijn alcoholvrij bier of alcoholvrije wijn dus gezondere alternatieven. Een uitzondering hierop is radler, een mix van bier en (citroen-)limonade, die door de toegevoegde suiker meer calorieën bevat dan alcoholvrije bieren. Lees meer over calorieën in alcoholvrij bier op de website van het Voedingscentrum.

Frisdranken (bijvoorbeeld cola) en sappen (bijvoorbeeld sinaasappelsap) bevatten meer suiker dan alcoholvrij bier of alcoholvrije wijn, en daarmee dus ook meer calorieën. Gemiddeld bevatten zij 41 kcal per 100 ml. Alleen in light frisdranken zitten geen calorieën, omdat de suiker hierin vervangen is door zoetstoffen (zie tabel 1).

Eerder gaven we al aan wat we verstaan we onder ‘alcoholvrij’. Zo mag alcoholvrij bier tot 0,1% alcohol bevatten en alcoholarm bier tot 1,2% alcohol. Frisdrank en limonade mogen geen alcohol bevatten, tenzij die alcohol (max. 0,5%) ontstaan is bij onbedoelde en onvermijdelijke natuurlijke gisting [4, 5]. In de praktijk kunnen ‘alcoholvrije’ dranken dus een kleine hoeveelheid alcohol bevatten. Ook in kleine hoeveelheden kan alcohol schadelijke effecten hebben. Tijdens de zwangerschap wordt dan ook aangeraden om geen alcoholvrije dranken te drinken tenzij er echt geen (0,0%) alcohol in zit [6].

Lees meer over alcoholvrij bier tijdens de zwangerschap op de website van het Voedingscentrum.

Tabel 1. Gemiddelde hoeveelheid kilocalorieën per 100 ml in diverse dranken (1).

Alcoholvrije dranken bevatten geen of heel weinig alcohol, maar ze bevatten wel andere voedingsstoffen die een effect kunnen hebben op de gezondheid van de gebruiker. Zo bevatten veel alcoholvrije dranken koolhydraten, met name in de vorm van suikers. Het drinken van suikerhoudende dranken vergroot de kans op overgewicht en diabetes type 2 [2]. Het is dus raadzaam om alcoholvrije dranken met mate te drinken.

Alcoholvrij bier bevat relatief veel natrium, wat een belangrijke rol speelt in het regelen van de vochtbalans in het lichaam. Hierdoor denken mensen weleens dat alcoholvrij bier een goede sportdrank is en kan bijdragen aan het tegengaan van uitdroging tijdens het sporten.

Uitdroging door sporten is voor de meeste Nederlanders geen risico, omdat we via onze voeding genoeg natrium binnenkrijgen. Natrium zit namelijk in zout, wat weer in veel (bewerkte) voedingsproducten zit. Het is zelfs zo dat meer dan 80% van de Nederlandse bevolking meer natrium binnenkrijgt dan nodig is. Een te hoge inname van natrium kan zelfs leiden tot negatieve gezondheidseffecten, zoals een verhoogde bloeddruk en een groter risico op hart- en vaatzieken, nierziekten, maagkanker en botontkalking [3]. Alleen echte topsporters, die tijdens het sporten heel veel vocht verliezen, zouden mogelijk een natriumtekort kunnen krijgen. Maar het is dus voor de gemiddelde Nederlander niet nodig om extra natrium te consumeren tijdens of na het sporten om uitdroging tegen te gaan. Alcoholvrij bier heeft voor de gemiddelde Nederlander dus geen functie als sportdrank.