Sommige gebruikers combineren middelen om de roes te intensiveren, afzonderlijke effecten van de middelen in balans te brengen, of weer actief te worden wanneer ze zich slap of dronken voelen.1Nabben, T., & Korf, D.J. (2000). De combi-roes. Gecombineerd gebruik van alcohol net cannabis, cocaïne, XTC en amfetamine. Thela Thesis, Amsterdam. Maar combinatiegebruik kan negatief uitpakken, waardoor misselijkheid of ernstige(re) gezondheidsincidenten kunnen ontstaan. Het risico op, en de ernst van incidenten na drugsgebruik neemt doorgaans toe bij combinatiegebruik, waarbij specifieke combinaties extra risicovol zijn.2Wijers, L., Croes, E., & Valkenberg, H. (2016). Monitor drugsincidenten: Factsheet 2015. Trimbos-instituut: Utrecht. 3Wijers, L., Croes, E., Gresnigt, F., Vreeker, A., Van Litsenburg, R., Brunt, T., Niesink, R., & Van Laar, M. (2016). Kenmerken en klinische gegevens van patiënten met ernstige ecstasyintoxicaties. Analyse van registratiegegevens van de Monitor Drugsincidenten. Trimbos-instituut: Utrecht. Hieronder worden de effecten en gezondheidsrisico’s van de drie meest genoemde combinaties door combinatiegebruikers uitgelegd.4Monshouwer, K., van der Pol, P., Drost, Y.C. & van Laar, M.W. (2016). Het Grote Uitgaansonderzoek 2016. Trimbos-instituut.
Expertisecentrum Alcohol
Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.
Blijf op de hoogte
Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:
Heeft u een vraag?
Stuur ons een mail
Alcohol met ecstasy
Ecstasygebruik zorgt voor een toename in lichaamsbeweging en daarmee spieractiviteit wat kan leiden tot een hoge lichaamstemperatuur. Bij combinatiegebruik van alcohol met ecstasy verhoogt ook de bewegingsactiviteit.5Cassel, J. C., Jeltsch, H., Koenig, J., & Jones, B. C. (2004). Locomotor and pyretic effects of MDMA–ethanol associations in rats. Alcohol, 34(2-3), 285-289. 11Riegert, C., Wedekind, F., Hamida, S. B., Rutz, S., Rothmaier, A. K., Jones, B. C., ... & Jackisch, R. (2008). Effects of ethanol and 3, 4-methylenedioxymethamphetamine (MDMA) alone or in combination on spontaneous and evoked overflow of dopamine, serotonin and acetylcholine in striatal slices of the rat brain. International Journal of Neuropsychopharmacology, 11(6), 743-763. De lichaamstemperatuur stijgt echter minder sterk bij gecombineerd gebruik ten opzichte van enkel ecstasygebruik. 6Hamida, S. B., Bach, S., Plute, E., Jones, B. C., Kelche, C., & Cassel, J. C. (2006). Ethanol–ecstasy (MDMA) interactions in rats: preserved attenuation of hyperthermia and potentiation of hyperactivity by ethanol despite prior ethanol treatment. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 84(1), 162-168. 8Hamida, S. B., Plute, E., Cosquer, B., Kelche, C., Jones, B. C., & Cassel, J. C. (2008). Interactions between ethanol and cocaine, amphetamine, or MDMA in the rat: thermoregulatory and locomotor effects. Psychopharmacology, 197(1), 67-82. 12Cassel, J. C., Hamida, S. B., & Jones, B. C. (2007). Attenuation of MDMA-induced hyperthermia by ethanol in rats depends on ambient temperature. European journal of pharmacology, 571(2-3), 152-155. 16Ros-Simó, C., Ruiz-Medina, J., & Valverde, O. (2012). Behavioural and neuroinflammatory effects of the combination of binge ethanol and MDMA in mice. Psychopharmacology, 221(3), 511-525. Daarnaast zorgt ecstasy voor een verhoogde hartslag en bloeddruk. Dit effect wordt niet versterkt door combinatiegebruik van ecstasy met alcohol.13Dumont, G. J. H., Kramers, C., Sweep, F. C. G. J., Willemsen, J. J., Touw, D. J., Schoemaker, R. C., ... & Verkes, R. J. (2010). Ethanol co-administration moderates 3, 4-methylenedioxymethamphetamine effects on human physiology. Journal of psychopharmacology, 24(2), 165-174. Verder kan combinatiegebruik resulteren in leverschade doordat het enzym acetaldehyde hydrogenase (ALDH1) (het enzym dat het toxische acetaldehyde, een afbraakproduct van alcohol, afbreekt) minder werkt.17Upreti, V. V., Eddington, N. D., Moon, K. H., Song, B. J., & Lee, I. J. (2009). Drug interaction between ethanol and 3, 4-methylenedioxymethamphetamine (“ecstasy”). Toxicology letters, 188(2), 167-172.
Alcohol met cannabis
Van het combinatiegebruik van alcohol met cannabis verwachten gebruikers dat alcohol hen een fitter en wakkerder gevoel geeft. Dit wordt ook wel ‘stronken’ genoemd, een combinatie van stoned en dronken.18Nabben, T., Luijk, S. J., Benschop, A., & Korf, D. J. (2017). Antenne 2016: Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers. Rozenberg Publishers. Combinatiegebruik van alcohol met cannabis leidt tot minder alcohol drinken, maar kan ook leiden tot negatieve gezondheidseffecten als misselijkheid en overgeven, out gaan en paniekaanvallen en angstaanvallen.19Leccese, A.P., Pennings, E. J. M., & De Wolff, F. A. (2000) Combined use of alcohol and other psychotropic drugs. A review of the literature. Leiden: LUMC.
Alcohol met cocaïne
Het combinatiegebruik van alcohol met cocaïne brengt extra risico’s met zich mee. Zo kunnen de effecten van cocaïne aanzienlijk worden verlengd als iemand cocaïnegebruik heeft gecombineerd met alcohol.20Pergolizzi, J., Breve, F., Magnusson, P., LeQuang, J. A. K., Varrassi, G., & Pergolizzi Jr, J. (2022). Cocaethylene: when cocaine and alcohol are taken together. Cureus, 14(2). Het kan ook dubbel zo lang duren tot de cocaïne is afgebroken bij combinatiegebruik met alcohol.
Tijdens het gebruik van deze twee middelen wordt een nieuwe stof in de lever gevormd genaamd cocaethyleen.21Jones, A. W. (2019). Forensic Drug Profile: Cocaethylene. Journal of Analytical Toxicology, 43(3), 155–160. https://doi.org/10.1093/jat/bkz007 Deze stof is geassocieerd met een grotere kans op ernstige aandoeningen zoals hart- en herseninfarcten, hartritmestoornissen en hersenbloedingen.22Knuepfer, M. M. (2003). Cardiovascular disorders associated with cocaine use: Myths and truths. Pharmacology & Therapeutics, 97(3), 181–222. https://doi.org/10.1016/ s0163-7258(02)00329-7 23Williams, J. B., Keenan, S. M., Gan, Q., & Knuepfer, M. M. (2003). Hemodynamic response profile predicts susceptibility to cocaine-induced toxicity. European Journal of Pharmacology, 464(2–3), 189–196. Daarnaast vergroot deze combinatie de kans op agressief en gewelddadig gedrag. Dit zou kunnen komen door een verlaagde impulscontrole, moeite met het juist inschatten van situaties en overmoed. Bovendien wordt er een fight-or-flight response opgewekt. Bij een fight-or-flight response wordt het lichaam in staat gesteld een zware lichamelijke inspanning te verrichten, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van gevaar. Ook kan de combinatie alcohol met cocaïne de verslavingsgevoeligheid voor zowel alcohol als cocaïne vergroten.24Harris, D. S., Everhart, E. T., Mendelson, J., & Jones, R. T. (2003). The pharmacology of cocaethylene in humans following cocaine and ethanol administration. Drug and Alcohol Dependence, 72(2), 169–182. 25Pennings, E. J. M., Leccese, A. P., & Wolff, F. A. de. (2002). Effects of concurrent use of alcohol and cocaine. Addiction (Abingdon, England), 97(7), 773–783.
