Stoppen met roken gesprek bij huisarts en andere zorgverleners

In de factsheet Het bespreken van (stoppen met) roken door de huisarts en andere zorgverleners is in kaart gebracht of huisartsen en andere zorgverleners (stoppen met) roken bespreken met hun patiënten. Daarnaast is gekeken of er verschillen zijn tussen de opleidingsniveaus van rokers in de mate en manier waarop (stoppen met) roken besproken wordt door de huisarts en andere zorgverleners.

Positief effect

De tandarts en medisch specialist spreken met respectievelijk één vijfde en één derde van hun rokende patiënten over roken. Het advies van huisartsen, tandartsen en medisch specialisten om te stoppen met roken heeft een positief effect op het stoppen met roken van de patiënt. Onderzoek laat zien dat een duidelijke, sterke en op de patiënt afgestemde boodschap die maar weinig tijd in beslag neemt al een significant positief effect kan hebben.

Verloskundigen en zwangeren

De verloskundige spraken van de verschillende beroepsgroepen het vaakst met hun cliënten over hun rookgedrag, namelijk met ruim driekwart van de rokers. Zwangere vrouwen zijn een specifieke groep met een extra motivatie om te stoppen of minderen met roken. Stoppen met roken vroeg in de zwangerschap brengt de kans op vroeggeboorte en een laag geboortegewicht terug naar het niveau van iemand die helemaal niet heeft gerookt tijdens de zwangerschap. Verloskundigen zien het bespreken van roken tijdens de zwangerschap als onderdeel van hun verantwoordelijkheid, maar vinden het tegelijkertijd moeilijk hoe ze dit onderwerp aan de orde kunnen stellen en hoe ze vrouwen kunnen herkennen die positief en vrouwen die negatief staan tegenover advies.

Naast de V-MIS – waarmee in korte tijd zo effectief mogelijk voorlichting over roken gegeven en die sinds 2010 verplicht door eerstelijns verloskundigen wordt toegepast – zijn er verschillende initiatieven om roken tijdens de zwangerschap tegen te gaan. Niet roken voor, tijdens en na de zwangerschap is een prioriteit in het beleid van het ministerie van VWS. De Taskforce Rookvrije Start en de campagne rookvrij opgroeien passen in dit kader, en sluiten aan bij een Rookvrije Generatie, een initiatief van Longfonds, KWF en Hartstichting.

Richtlijnen stoppen met roken

In Nederlandse huisartsenpraktijken worden stoppen met roken richtlijnen gebruikt zoals de STIMEDIC richtlijn, de Minimale Interventiestrategie Stoppen met roken (H-MIS) en de NHG standaard. Uit de gegevens in deze factsheet blijkt dat in de praktijk echter lang niet elke huisarts met rokers spreekt over stoppen met roken.

Op 1 december verschijnt de Update van de Richtlijn behandeling van tabaksverslaving. Gezien de winst die er nog te behalen valt met betrekking tot het bespreken van (stoppen met) roken door de huisarts en andere zorgverleners ligt hier een belangrijke kans om aandacht te genereren voor de optimale implementatie van de aangepaste richtlijn binnen de huisartsenpraktijk en bij andere zorgverleners.

Lees het Overzicht van de Aanbevelingen in deze Richtlijn.

Lees de factsheet Het bespreken van (stoppen met) roken door de huisarts en andere zorgverleners in de bijlage.

Meer over dit thema

• Ondersteuning GGZ voor huisartsen
• Stoppen met roken