Stemmings- en angststoornissen verhogen het risico op hartziekte en andere cardiometabole aandoeningen

Stemmings- en angststoornissen verhogen het risico op hartziekte en andere cardiometabole aandoeningen

Het hebben van een stemmings- of angststoornis verhoogt het risico op het ontstaan en voortduren van cardiometabole aandoeningen zoals diabetes, hartziekte, hoge bloeddruk en beroerte. Dit is één van de bevindingen uit recent onderzoek van het Trimbos-intituut.

Stemmings- en angststoornissen en cardiometabole aandoeningen gaan gepaard met een hoge ziektelast en hoge kosten. Bekend is ook dat deze psychische en lichamelijke aandoeningen dikwijls gelijktijdig voorkomen en elkaars beloop negatief beïnvloeden. Dit draagt bij aan slechter functioneren, een mindere kwaliteit van leven, meer zorggebruik en hogere zorgkosten. Om meer inzicht te krijgen waar zorgverleners alert op moeten zijn omtrent deze aandoeningen hebben wij onderzoek gedaan naar de volgtijdelijke relatie: zijn stemmings- of angststoornissen een risicofactor voor het ontstaan en voortduren van een cardiometabole aandoening? Of is het omgekeerde het geval? Of kan beiden voorkomen?

Onderzoek

Om deze volgtijdelijkheid te onderzoeken is gebruikgemaakt van gegevens van NEMESIS-2, een grootschalig onderzoek naar de psychische gezondheid van de Nederlandse volwassen bevolking. Meer specifiek ging het om de gegevens van de baseline-meting (ruim 6.600 volwassenen) en van de vervolgmetingen na drie jaar (circa 5.300 volwassenen), zes jaar (circa 4.600 volwassenen) en negen jaar (circa 4.000 volwassenen).

Stemmings- of angststoornis als risicofactor

Het hebben van een stemmings- of angststoornis bleek het risico te verhogen dat er na drie jaar nog steeds sprake was van een cardiometabole aandoening. Ook wanneer rekening werd gehouden met sociaal-demografische kenmerken, andere lichamelijke aandoeningen, het gebruik van psychofarmaca en indicatoren van leefstijl (BMI, alcoholgebruik, roken en lichamelijke activiteit). Bovendien bleek het hebben van een stemmings- of angststoornis een risicofactor te zijn voor het ontstaan van een cardiometabole aandoening na drie jaar follow-up.

Cardiometabole aandoening als risicofactor

Omgekeerd werd gevonden dat het hebben van een cardiometabole aandoening geen invloed had op het voortduren of terugkeren van een stemmings- of angststoornis na drie, zes of negen jaar follow-up. Wel bleek het hebben van een cardiometabole aandoening het risico te verhogen om voor het eerst in het leven een stemmings- of angststoornis te ontwikkelen na zes jaar follow-up.

Wees als zorgverlener alert

Zorgverleners dienen alert te zijn op het ontstaan van een cardiometabole aandoening bij volwassenen met een stemmings- of angststoornis, en omgekeerd. Bovendien wijzen de bevindingen op het belang van adequate behandeling van een stemmmings- of angststoornis bij volwassenen met een cardiometabole aandoening.

De bevindingen van het onderzoek zijn gepubliceerd in Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology. Lees de samenvatting van het artikel.

Jasper Nuijen
Senior projectmedewerker Zorg & Participatie