Problematisch cannabisgebruik: cijfers en preventie
Het cannabisgebruik is, met name onder jongeren, onveranderd hoog in Nederland. Hoewel dit bij de meeste gebruikers niet leidt tot problemen, is het wel nodig om meer te investeren in vroegsignalering en het bespreekbaar maken van problematisch gebruik. Met de nieuw verschenen factsheets 'Riskant cannabisgebruik in Nederland' en 'Cannabispreventie' zijn de meest recente cijfers gebundeld en worden denkrichtingen geschetst voor gerichte preventie.
In de ‘Factsheet Riskant cannabisgebruik in Nederland’ zijn de laatste landelijke cijfers gebundeld over riskant gebruik in de algemene bevolking en onder 15-16 jarige scholieren. In 2016 had 6,6 % van de bevolking van 18 jaar en ouder het afgelopen jaar cannabis gebruikt, voor jongeren (15-16 jarige, peiljaar 2015) is dat 21 %. Voor beide groepen geldt dat 1 op de 5 laatste jaar gebruikers als riskant gebruiker wordt gezien. Bij de volwassenen is dat 1,4 % van de totale groep, bij jongeren 4,3 % van alle 15-16 jarigen. Riskant gebruik gaat vaak samen met andere gezondheidsrisico’s, zoals dagelijks roken en problemen zoals agressief gedrag of een angst- of paniekaanval. Jongere riskante gebruikers spijbelen daarnaast vaker en hebben meer problemen in de sociale omgeving. Omdat problematisch gebruikers vaker lager opgeleid zijn, en het gebruik met name op de laagste niveaus van het vmbo hoog is, verdient die groep extra aandacht.
Factsheet preventie
De ‘Factsheet Cannabispreventie – Denkrichtingen om (problematisch) cannabisgebruik te voorkomen’ is een samenvatting van het gelijktijdig verschenen rapport ‘Strategische verkenning cannabispreventie’. Het biedt een op bestaande rapportages en expertmeetings gebaseerd overzicht van de risico- en beschermende factoren van cannabisgebruik, maatschappelijke ontwikkelingen en van de stand van zaken in Nederland t.a.v. cannabispreventie. Op basis hiervan zijn denkrichtingen geformuleerd voor monitoring, voorkómen van gebruik en het beperken van schadelijke gevolgen van gebruik (harm reductie). Voorbeelden zijn:
- Maak problematisch gebruik van cannabis beter bespreekbaar.
- Zorg dat ouders beter bereikt én ondersteund worden met informatie over cannabis.
- Stimuleer scholen om in te zetten op een ‘middelenvrije school’.
- Investeer vooral in vroegsignalering en vroeginterventie bij problematisch gebruik.
- Besteed meer aandacht aan cannabispreventie binnen het speciaal onderwijs, jeugdhulp, justitiële jeugdinrichtingen en instellingen voor jongeren met een licht-verstandelijk beperking.
- Besteed in de voorlichting meer aandacht aan mogelijkheden om schadelijke gevolgen van cannabisgebruik te voorkomen (harm reductie).
De strategische verkenning en de twee factsheets zijn gemaakt in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Bronnen
- Factsheet riskant cannabisgebruik in Nederland
- Factsheet Cannabispreventie
- Rapport Strategische Verkenning Cannabispreventie
Meer over dit thema
Cannabiscongres
Schrijf u nu in voor het Cannabiscongres ‘Een actuele blik op preventie en behandeling’, 30 oktober 2018, Landgoed de Reehorst, Driebergen