Onderzoek naar relatie leefstijl en psychische aandoeningen

In het onderzoek werd gebruik gemaakt van de gegevens van de tweede meting van de studie NEMESIS-2 (Netherlands Mental Health and Incidence Study-2), een grootschalig epidemiologisch onderzoek uitgevoerd door het Trimbos-instituut dat tot doel heeft om in beeld te brengen hoe vaak psychische problemen vóórkomen bij de Nederlandse bevolking. De dataverzameling vond plaats in 2010-2012.

Uit eerder onderzoek is bekend dat verschillende ongezonde leefstijlen samenhangen met psychische symptomen, en dat ongezonde leefstijlfactoren vaak met elkaar samenhangen. Daarom is in dit onderzoek bekeken in hoeverre clusters van verschillende ongezonde leefstijlfactoren vóórkomen in de Nederlandse bevolking, en in hoeverre deze clusters samenhangen met psychische aandoeningen.

Vier leefstijlclusters
Vier leefstijlclusters werden onderscheiden. Bijna tachtig procent viel in de meest gezonde groep (voornamelijk lichamelijk actieve, niet-rokende, matige drinkers, met een gezond voedingspatroon; groep 1). Daarnaast werden drie ongezonde groepen onderscheiden: ongezonde (lichamelijk inactieve rokers met een ongezond voedingspatroon), maar matige drinkers (groep 2: 13%); rokende binge drinkers met een ongezond voedingspatroon, maar lichamelijk actief (groep 3: 4%); en rokende, frequente stevige drinkers met een lage fruit inname, maar lichamelijk actief (groep 4: 4%).

In vergelijking met de meest gezonde groep bestaan ongezonde groepen vaker uit mannen en lager opgeleiden. In groep 3 (rokende binge drinkers met een ongezond voedingspatroon) is men vaker jonger, alleenwonend en heeft men vaker een betaalde baan. Het omgekeerde zien we bij groep 4 (rokende, frequente stevige drinkers met een lage fruit inname).

Ongezond
Alle mensen in de drie ongezonde leefstijlclusters hadden twee keer zo vaak een stemmingsstoornis, met name een depressie. Ongezonde leefstijlclusters hingen sterk samen met drugsafhankelijk (groep 2 en 3), alcoholmisbruik en -afhankelijkheid (groep 3 en 4) en sociale fobie (groep 4). 

Preventie
Ondanks het feit dat we niet weten of een ongezonde leefstijl oorzaak is van het krijgen van een psychische aandoening of omgekeerd benadrukken deze bevindingen het belang van een geïntegreerde preventieaanpak van zowel psychische aandoeningen als ongezonde leefstijlen.

De resultaten van het onderzoek werden gepubliceerd in het Journal of Affective Disorders.

Vermeulen-Smit E, Have M ten, Laar M van, Graaf R de. Clustering of health risk behaviours and the relationship with mental disorder. Journal of Affective Disorders. Volume 171.
http://dx.doi.org/10.1016/j.jad.2014.09.031

Meer informatie:
Evelien Vermeulen-Smit evermeulen@trimbos.nl
Margreet ten Have mhave@trimbos.nl

Contact

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de persvoorlichters:
Marjan Heuving,
tel +31 (0)30 – 2971(138)

Laila Zaghdoudi,
tel +31 (0)30 – 2959(382)