Nieuw onderzoek naar prestatiedruk bij studenten

Het Trimbos-instituut voert dit onderzoek uit samen met het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De opdrachtgever is het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Studenten zeggen stress en prestatiedruk te ervaren. Dit hangt samen met psychische klachten, emotionele uitputtingsklachten en het gebruik van ADHD-medicatie zonder doktersrecept. Dat blijkt uit de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik studenten hoger onderwijs (studentenmonitor) die eerder al uitkwam.

Veel nog onbekend over prestatiedruk studenten

Het onderzoek Harder Better Faster Stronger? probeert inzicht te krijgen in de oorzaken van stress en prestatiedruk van studenten in het hoger onderwijs. Bovendien zoekt het naar aanknopingspunten voor hogescholen, universiteiten, studenten en de overheid om dit te voorkomen of te verminderen.

Het onderzoek bestaat uit meerdere delen. Zo proberen we in het eerste gedeelte van het onderzoek tot een goede definitie van stress en prestatiedruk bij studenten te komen. Dat is belangrijk, omdat dit een vrij nieuw concept is en er in ons land nog maar weinig onderzoek naar gedaan is. Hoewel de uitkomsten van De Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik eind 2021 aanknopingspunten boden voor beleid op het gebied van studentenwelzijn, is er nog onvoldoende zicht op achtergronden van stress en prestatiedruk bij studenten.

Hoe gaan we het onderzoeken?

Het is belangrijk om te weten welke factoren een rol spelen bij het ontstaan van stress en prestatiedruk. Om hier achter te komen, doen we literatuuronderzoek. Ook houden we focusgroepen met studentbegeleiders en studenten. Bij die laatste groep houden we ook individuele interviews. Zo wordt – naast het vaststellen van oorzaken – mogelijk ook inzichtelijk waar oplossingen liggen. Tot slot doen we in dit onderzoek secundaire analyses op de data verkregen uit de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik. Dit betekent dat we bestaande data opnieuw gaan analyseren, maar dan met een andere onderzoeksvraag. Zo hopen we profielen te vinden van studenten die stress en druk ervaren.

In het onderzoek is specifieke aandacht voor internationale studenten en studenten met een migratieachtergrond. Uit de studentenmonitor bleek dat zij meer stress en prestatiedruk ervaren dan andere groepen.

Het onderzoek is 1 november gestart. Eind juni 2023 worden de uitkomsten van het onderzoek gepubliceerd.

Het onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van OC&W. Het verbeteren van de mentale gezondheid van studenten in het hoger onderwijs staat centraal in het bestuursakkoord dat minister Dijkgraaf (OCW), de universiteiten en hogescholen in juni sloten. Samen met de universiteiten, hogescholen en studentenbonden wordt gewerkt aan het verbeteren van studentenwelzijn.

Meer informatie

• Terechte zorgen over mentale gezondheid en middelengebruik studenten – Trimbos-instituut