Mental Health First Aid (MHFA) zorgt voor betere herkenning psychische problemen
Een collega die vaak het hoogste woord heeft, ziet er al wekenlang vermoeid uit en onttrekt zich aan alle sociale activiteiten. Veel mensen weten dan niet wat ze kunnen doen en negeren de signalen, terwijl iemand in de praktijk vaak extra ondersteuning nodig heeft.
De cursus Mental Health First Aid (MHFA) helpt signalen van psychisch leed beter te herkennen, blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut en GGz Eindhoven.
MHFA is erop gericht om in dit soort situaties te herkennen of het gaat om mogelijk psychisch leed, en geeft handvatten om te ondersteunen en te verwijzen naar passende. Of deze methode ook daadwerkelijk in de praktijk werkt, werd onderzocht door het Trimbos-instituut en GGz Eindhoven.
Impact van de cursus
Uit het onderzoek blijkt dat MHFA de kennis van psychische problematiek bij cursisten vergroot en dat zij signalen beter herkennen. Ook draagt de cursus bij aan het bespreekbaar maken en een beter begrip van psychische problemen. Door de handvatten die MHFA aanreikt, voelen cursisten zich voldoende toegerust om iemand met een (acuut) psychisch probleem te helpen.
Je hebt dingen aangedragen gekregen over waar je op kunt letten en hoe je mensen kunt benaderen. Je benadert iemand met een psychose anders dan iemand met een depressie, dat leer je wel. Omdat je ervoor open staat, is het ook gemakkelijker om op iemand af te stappen.
We weten nog niet in hoeverre deze effecten op de langere termijn beklijven. Vervolgonderzoek is nodig om hier meer inzicht in te krijgen.
Toepassing in de praktijk
Omdat de interviews soms kort na het einde van de cursus plaatsvonden, hadden niet alle cursisten ervaring met toepassing van het geleerde in de praktijk. Wanneer er wel ondersteuning was geboden, bestond die uit luisteren en of doorverwijzen naar professionele hulp. Degene aan wie ondersteuning werd geboden was meestal iemand uit eigen kring of iemand met wie ze in hun werk te maken kregen, zoals een klant of collega. Bij onbekende mensen lijken cursisten terughoudender te zijn in het bieden van ondersteuning. Dan hangt dit vooral af van de situatie, de ernst van de problematiek en de eigen veiligheid.
Ervaringen hulpontvangers
Via de cursisten zijn mensen die ondersteuning hebben ontvangen van een oud-cursist, namelijk hulpontvangers, geworven. De werving verliep moeizamer dan verwacht. Cursisten vonden het lastig om de hulpontvanger aan te spreken op een gebeurtenis in zijn of haar leven waar die liever niet aan herinnerd wil worden. Uit de gesprekken met zes hulpontvangers blijkt dat zij de ondersteuning als helpend ervaren. De (oud-)cursisten bieden hen een luisterend oor, vragen door en reageren rustig en begripvol. Ook krijgen zij goede vervolgacties aangereikt. Dit heeft een geruststellende werking op de hulpontvangers.
Ik vond het heel fijn om er met iemand over te kunnen praten en om te weten dat ik niet de enige ben. En dat ik niet gek ben en me niet aanstel.
Meer onderzoek is nodig om een vollediger beeld te krijgen van de ervaringen van hulpontvangers en de kwaliteit van de ondersteuning.
In opdracht van ZonMw hebben het Trimbos-instituut en GGz Eindhoven een evaluatie- en actieonderzoek uitgevoerd naar Mental Health First Aid. Het onderzoek is uitgevoerd bij vijf MHFA praktijkprojecten, te weten GGZ InGeest, GGzE, Impluz, GGD HN/GGZ NHN, en Xpeerience. Er zijn interviews uitgevoerd met MHFA-trainers, (oud-)cursisten en hulpontvangers, er is een digitale evaluatie uitgevoerd en er zijn bijeenkomsten georganiseerd van de ontwikkelwerkplaats van het onderzoek.