Housing First helpt bij duurzame huisvesting voor mensen die dakloos zijn
Housing First praktijken in Nederland behalen goede resultaten rond het leveren en behoud van huisvesting voor mensen die dakloos zijn. 83% van de deelnemers aan Housing First is sinds de start niet meer dakloos geweest en bijna driekwart woont nog in dezelfde woning. Housing First levert daarmee een belangrijke bijdrage aan het duurzaam beëindigen van dakloosheid voor mensen met een intensieve hulpvraag.
Het basisrecht ‘wonen’ is het uitgangspunt bij het uit de Verenigde Staten afkomstige Housing First model. Mensen die dakloos zijn krijgen daarom direct een woning en begeleiding aangeboden. Het Trimbos-instituut onderzocht hoe Housing First in Nederland wordt toegepast. Samen met vijftien First-praktijken keken we naar de effecten voor de deelnemers, de ervaring van stakeholders en de tevredenheid van deelnemers. Ook bekeken we of het model wordt toegepast zoals bedoeld (modeltrouw).
Langdurig dakloos en intensieve hulpvraag
De meeste deelnemers aan Housing First zijn langdurig dakloos geweest. Ook hebben de meeste deelnemers een combinatie van psychiatrische en/of verslavingsproblematiek, een slechte lichamelijke gezondheid en een ongunstige financiële situatie. Dankzij de Housing First begeleiding is een aanzienlijk deel (83%) sinds de start niet meer dakloos geweest en woont 73% nog in dezelfde woning.
‘Toen ik niet dieper meer kon zakken, hebben zij [Housing First begeleiders] me met volle inzet en overtuiging bij de hand genomen en mij het vertrouwen gegeven weer grip op mijn leven te krijgen.’ – Housing First deelnemer
Deelnemers (zeer) tevreden met begeleiding
Deelnemers zelf zijn (zeer) positief over Housing First. Zij beoordelen de begeleiding door Housing First gemiddeld met een 8,7. Driekwart van de deelnemers geeft aan dat ze door de hulp van Housing First gesteund en geholpen zijn.
‘De manier waarop Housing First mensen benadert, de keuzes aan ons laten, begrip tonen en achter ons staan is heel fijn. Zij geloven nog in mij waar andere hulpverleners mij allang hebben laten vallen.’ – Housing First deelnemer
Er zijn aanwijzingen dat het welzijn van deelnemers verbetert (mede) dankzij de begeleiding van Housing First. Ook zien we dat deelnemers die wonen met begeleiding minder in aanraking komen met politie of justitie of overlastmeldingen krijgen.
Meer aandacht nodig voor sociale integratie en lichamelijke gezondheid
Veel deelnemers hebben geen betaalde baan en zijn afhankelijk van een uitkering. Deelnemers geven aan dit jammer te vinden. Zo vinden ze het jammer dat ze weinig dagbesteding en beschikbaar inkomen hebben. Daarnaast zijn deelnemers minder tevreden over hun lichamelijke gezondheid. Er is nog verbetering mogelijk, bijvoorbeeld door na te gaan welke acties er ingezet kunnen worden rondom sociale integratie en lichamelijke gezondheid.
Aandachtspunten toepassing van het Housing First model
Om inzicht te krijgen in hoeverre de deelnemende praktijken de Housing First principes correct toepassen, is een Nederlandse modelgetrouwheidsschaal ontwikkeld. Uit internationaal onderzoek is bekend dat praktijken met een hogere modelgetrouwheid, betere uitkomsten laten zien. Uit onze modelgetrouwheidsmetingen blijkt dat de vijftien praktijken het Housing First model gemiddeld genomen al voldoende tot goed hebben geïmplementeerd. Een belangrijk aandachtspunt is de beschikbaarheid van woningen en daarmee de snelheid waarmee iemand een woning krijgt toegewezen. Dat is een grote uitdaging, gezien de huidige woningcrisis. Een ander aandachtspunt is dat de meeste praktijken nog geen ervaringsdeskundigen in dienst hebben. Terwijl ervaringsdeskundigen een belangrijk onderdeel zijn van het Housing First model.
Over Housing First
In Nederland kunnen mensen die dakloos zijn gebruik maken van maatschappelijke opvang. De opvang en begeleiding verloopt vaak in stappen: na verblijf in een laagdrempelige voorziening volgt verblijf in een crisis- of 24-uursvoorziening en beschermd wonen. Daarna worden ze begeleid naar zelfstandig wonen. Bij het Housing First model (afkomstig uit de Verenigde Staten) vormt het basisrecht wonen het uitgangspunt. Mensen die dakloos zijn krijgen daarom direct een woning en begeleiding aangeboden. Het zo snel mogelijk krijgen van stabiele huisvesting is één van de leidende principes van het Nationaal Actieplan Dakloosheid: Eerst een Thuis. Lees meer over Housing First.
