Verantwoord berichten over suïcide kan hulp zoeken stimuleren

Het aantal zelfdodingen in Nederland is de laatste jaren sterk gestegen: van 1.353 in 2007 naar 1.917 in 2017. Uit de wetenschappelijke literatuur blijkt dat het aantal suïcides geregeld toeneemt na het verschijnen van media-uitingen, bijvoorbeeld na nieuwsberichten over bekende personen die zijn overleden na een suïcide.

Aan de andere kant kunnen media-uitingen mensen met suïcidale gedachten juist ook weerhouden van suïcide. Media-uitingen over het overleven van crises en het afzien van suïcideplannen hebben een daling van het aantal suïcides tot gevolg. Doel van dit onderzoek was dan ook meer weten over hoe massamedia eraan kunnen bijdragen dat mensen hulp zoeken bij suïcidaliteit.

Onderzoeksvragen

De volgende drie vragen stonden centraal in het onderzoek:

1. Welke karakteristieken in artikelen in de media over suïcide zouden hulpzoekgedrag door mensen met suïcidaal gedrag kunnen stimuleren?
2. In hoeverre en op welke manier zijn deze karakteristieken verwerkt in Nederlandse artikelen over suïcide?
3. Op welke manier kunnen mediaprofessionals gestimuleerd worden om deze karakteristieken te verwerken in hun berichtgeving?

De vragen zijn beantwoord op basis van literatuuronderzoek, een onderzoek onder hulpzoekers bij 113 Zelfmoordpreventie, een inventarisatie onder experts, analyse van krantenartikelen over suïcide en groepsdiscussies met mediaprofessionals.

Belangrijkste conclusies

Uit het onderzoek bleek onder andere dat positieve rolmodellen, verhalen van mensen die herstelden van hun suïcidaliteit door hulp te zoeken, positieve framing van hulpzoekgedrag en informatie bieden over waar en hoe hulp beschikbaar is eraan kunnen bijdragen dat mensen met suïcidaal gedrag hulp zoeken.

Uit de analyse van nieuwsberichten over suïcide blijkt dat 26% van de onderzochte nieuwsberichten over suïcide één of meer kenmerken bevatte die hulpzoekgedrag zouden kunnen stimuleren. Informatie over beschikbare hulpbronnen werd het meest teruggevonden. Het is belangrijk om mediaprofessionals ervan bewust te maken dat (hun) berichtgeving effect heeft op suïcides.

De inzichten uit dit onderzoek zijn daarom verwerkt in een infosheet voor mediaprofessionals die vanaf 18 januari beschikbaar is. Ook zijn de resultaten beschreven in een wetenschappelijk artikel (onder review) en een projectrapportage.

Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van ZonMw, programma Suïcidepreventie (projectnummer 537001010).

Vragen of gedachten over zelfdoding?

Bel 0900-0113 of ga naar 113.nl

Meer info