Nemen partydrugsgebruikers afvaldumpingen op de koop toe?

24 september 2019

Gebruikers van partydrugs vinden de met drugsproductie en -handel gepaard gaande milieuschade en criminaliteit wel erg, maar vinden niet dat gebruikers daar medeverantwoordelijk voor zijn.' Dit blijkt uit een onderzoek naar het verantwoordelijkheidsgevoel van gebruikers van partydrugs ten aanzien van druggerelateerde milieuschade en criminaliteit. Het onderzoek onder 734 jongeren en jongvolwassen uitgaanders wordt vandaag gepubliceerd in het Cahier Politiestudies.

Drugsgebruik, milieuschade en criminaliteit

Om het gebruik van uitgaansdrugs zoals xtc (ecstasy) te ontmoedigen, is het van belang om aan te sluiten bij gedragsfactoren die belangrijk zijn voor de doelgroep. Met dit onderzoek wilden de onderzoekers bekijken in hoeverre druggerelateerde milieuschade en criminaliteit factoren van belang zijn bij de overweging om drugs te gebruiken. Tevens wilden ze onderzoeken of een campagne over milieuschade en criminaliteit een goed idee is.

In de zomer van 2018 werden 734 uitgaanders tussen de 15 en 35 jaar gevraagd in hoeverre ze bekend zijn met problemen die te maken hebben met de drugsproductie en -handel gepaard gaande milieuschade en criminaliteit. De respondenten kregen tien situaties te lezen die te maken hadden met binnen- en buitenlandse vormen van deze problematieken. Verder werd ze gevraagd of ze deze problemen ernstig vonden; of ze drugsgebruikers hiervoor medeverantwoordelijk vonden; en of ze denken dat een campagne over deze onderwerpen invloed zou hebben op hun drugsgebruik.

Twee van de tien situatiebeschrijving uit het onderzoek

“In Brabant zijn vaten met ecstasy en speedafval gedumpt in de natuur. Hierdoor zijn planten en dieren vergiftigd. Recent zijn er xtc-resten teruggevonden in maisplanten bestemd voor menselijke consumptie op het Brabantse platteland.”

“Er wordt geschat dat het geweld rondom de Mexicaanse drughandel 100.000 levens heeft gekost sinds 2006. Ook in andere Zuid-Amerikaanse landen zijn veel (onschuldige) doden gevallen als gevolg van geweld rondom drughandel.”

Sommige problemen zijn bekend, maar niet alle

Van een aantal problemen waren de respondenten op de hoogte, andere problemen waren relatief onbekend. Het meest bekend (93% van de respondenten) was men met het gegeven dat er in Nederland veel drugs geproduceerd worden door criminelen en Nederland één van de grootste producenten van xtc en cannabis is in Europa. Een groot deel (83%) wist ook dat drugshandel onlosmakelijk verbonden is met corruptie.

Het minst bekend (27%) was dat oerwouden en dieren worden vergiftigd door het gebruik van kunstmest, pesticiden en herbiciden die nodig zijn voor de verbouwing van planten die als grondstof voor drugs dienen.

Ernstig probleem

Over het algemeen vonden de respondenten alle beschreven situaties een ernstig probleem. Acht van de tien kwesties scoorden gemiddeld een vier of hoger op een vijfpuntschaal. Het feit dat Nederland één van de grootste producenten van xtc en cannabis in Europa is, werd beduidend minder ernstig gevonden.

Beperkt medeverantwoordelijk

Over het algemeen scoorden de respondenten neutraal op de vraag in hoeverre ze vinden dat druggebruikers medeverantwoordelijk zijn voor de tien genoemde probleem. Alle gemiddelde scores lagen tussen de 2,7 en 3,0 (neutraal) op een schaal die liep van 1 (helemaal niet) tot 5 (helemaal wel).

Campagne zou kunnen, maar of het werkt?

Gemiddeld genomen vonden respondenten een campagne gericht op het informeren over criminaliteit (score 3,5) of milieuschade (score 3,8) een neutraal tot neigend naar goed idee (score gemeten op een vijfpuntschaal). Daarbij lijken respondenten een campagne over milieuschade het betere idee te vinden. Op de vraag of de respondenten denken dat een dergelijke campagne invloed zal hebben op hun drugsgebruik, wordt echter relatief laag gescoord (scores tussen 2,2 en 3,0 op een vijfpuntschaal).

Verschil tussen mannen en vrouwen

Mannen geven bij alle problemen aan bekender te zijn met de problematiek dan dat vrouwen dat doen. Vrouwen vinden daarentegen de problemen weer erger en vinden druggebruikers meer medeverantwoordelijk voor de problemen dan dat mannen dat doen. Vrouwen beoordelen het idee van een campagne over criminaliteit en milieuschade significant positiever dan mannen en lijken hier dus meer vertrouwen in te hebben.

Verschillen tussen ooit- en nooit-gebruikers van harddrugs

Een andere opvallende bevinding was het verschil in uitkomsten tussen respondenten die wel eens een harddrug hebben gebruikt en respondenten die dat nog nooit gedaan hadden.

Ongeveer driekwart van de groep had ervaring met het gebruik van xtc, cocaïne of amfetamine. Een kwart van de sample had nog nooit één van deze middelen gebruikt. Laatstgenoemden vinden de kwesties over het algemeen significant erger en achten druggebruikers er meer medeverantwoordelijk voor dan respondenten die wel ooit eens harddrugs hebben gebruikt.

Opvallend is verder dat respondenten die een bepaalde drug reeds gebruikt hebben, beduidend lager scoren op de vraag of een campagne hun gedrag zal beïnvloeden dan personen die een bepaalde drug nog niet gebruikt hebben. Met andere woorden: het lijkt iets aannemelijker dat een campagne invloed heeft op het voorkomen van beginnen met drugsgebruik, dan dat het invloed heeft op het stoppen van het drugsgebruik door bestaande gebruikers.

Toekomst

Hoewel er methodologische beperkingen zitten aan het onderzoek – zo is de doelgroep niet representatief voor alle 15-35 jarigen – is het onderzoek uniek in zijn soort. Niet eerder is onderzocht in hoeverre kennis over met drugsproductie en -handel gepaard gaande milieuschade en criminaliteit insteken kunnen zijn bij het voorkomen van drugsgebruik. De onderzoekers concluderen dat de respondenten de problemen zoals drugsdumpingen wel ernstig vinden, maar zich er maar in beperkte mate verantwoordelijk voor voelen. De onderzoeker gaat verder in op interpretatie van de uitkomsten in een blog.

De onderzoekers werken daarnaast momenteel aan een pilot in Brabant waarbij ze volgend voorjaar discussieavonden op hogescholen en universiteiten over dit onderwerp willen gaan organiseren. Hierbij willen ze in de praktijk toetsen of het onderwerp de belangstelling heeft van studenten die al dan niet partydrugs gebruiken.

Meer informatie?

Download het artikel voor meer informatie.

Meer over dit thema

Alcohol, drugs & uitgaan