JGZ geeft voortaan stopadvies aan rokende ouders

Alleen stoppen met roken biedt voldoende bescherming

Steeds meer ouders houden hun huis rookvrij. Maar ook wanneer ouders altijd buiten roken, kunnen kinderen toch in hoge mate blootgesteld worden aan derdehands rook. Met derdehands rook bedoelen we de stoffen die tijdens het roken neerdalen in de omgeving en achterblijven nadat een roker klaar is met roken. De stoffen in derdehands rook zijn schadelijk en kunnen lang blijven hangen. Jeugdarts Ellen van der Linden, door de AJN benoemd tot landelijk ambassadeur Rookvrije Jeugd, schrok van de feiten. “De laatste jaren werd steeds meer bekend over derdehands rook. Zo liet onderzoek zien dat in woon- en kinderkamers van ouders die buiten rookten, 2 tot 3 keer zoveel nicotine in de lucht zat dan in huishoudens van niet-rokende ouders.” Juist jonge kinderen zijn extra gevoelig voor derdehands rook. Zij kruipen over de vloer, stoppen voorwerpen in hun mond, en hebben lichamelijk contact met rokende ouders en familie. “Het is onze taak om ouders te motiveren om te stoppen met roken, en toe te leiden naar effectieve hulp”, aldus van der Linden.

Knelpunten en behoeftes van bijna 500 JGZ’ers

Rookvrij opgroeien staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. AJN en V&VN hebben in 2017 het gezamenlijk standpunt Stop rookschade! gelanceerd waarin JGZ-professionals opgeroepen worden om (aanstaande) rokende ouders een actief stopadvies te geven en lokaal ketenzorg te organiseren m.b.t. stoppen met roken. Om na te gaan wat knelpunten en behoeftes zijn ten aanzien van het onderwerp (mee)roken, heeft het Trimbos-instituut in 2017 een verkenning uitgevoerd onder maar liefst 490 JGZ-medewerkers (zowel JGZ-professionals als management/staf). Het rapport, met concrete aanbevelingen voor de JGZ, zal in april 2018 gepubliceerd worden.

Tools voor het gesprek over stoppen met roken

Uit onderzoek blijkt dat mensen een stopadvies van zorgprofessionals serieus nemen. Verpleegkundig specialist Nelleke Maas zet zich ervoor in dat jeugdverpleegkundigen en -artsen stoppen met roken vaker bespreekbaar maken. “De JGZ wil af van het imago van ‘het wijzende vingertje’. Maar je kunt stoppen met roken op een open en respectvolle manier bespreken. Vraag een ouder eens waarom hij of zij rookt, en vervolgens naar de motivatie om te stoppen. Zelfs als er maar een klein beetje motivatie is, is er een opening om verder te praten,” vertelt Nelleke. In de nieuwe e-learning Rookvrije Start leren zorgverleners hoe ze (aanstaande) ouders kunnen motiveren om te stoppen met roken en doorverwijzen. De e-learning is geaccrediteerd door AJN (3 pt) en V&VN (4 pt). Ook de nieuwe bureaukaart Rookvrije Start biedt handvatten voor het gesprek over stoppen met roken. De vernieuwde folder Rookvrij Opgroeien informeert ouders over hulp bij stoppen met roken.

Word ook JGZ-ambassadeur Rookvrije Start!

Nelleke en Ellen zijn beiden lid van de Taskforce Rookvrije Start. De Taskforce is een samenwerking tussen 9 beroepsverenigingen in de (geboorte)zorg en stimuleert zorgprofessionals om stoppen met roken met (aanstaande) ouders bespreekbaar te maken. De Taskforce werkt hiervoor samen met inmiddels ruim 300 gedreven ambassadeurs die het onderwerp binnen en buiten de eigen organisatie agenderen. Ellen: “Stoppen met roken kan binnen de JGZ nog wel een boost gebruiken. Daarvoor hebben we nog veel meer ambassadeurs vanuit de JGZ nodig. Elke JGZ-organisatie met 0-4 zorg zou 1 à 2 ambassadeurs moeten leveren om die versterking te bereiken.” Doet u ook mee? Meld u nu aan als ambassadeur Rookvrije Start. Ambassadeurs en 10 collega’s mogen gratis deelnemen aan de e-learning Rookvrije Start. Verder nodigen we alle JGZ-ambassadeurs uit om op donderdagmiddag 19 april mee te denken over de implementatie van rookvrij opgroeien binnen de JGZ. Deze bijeenkomst is een initiatief van de Taskforce Rookvrije Start (AJN, V&VN en Trimbos-instituut), waarbij afgestemd wordt met GGD GHOR, ActiZ Jeugd en NCJ. U kunt zich aanmelden via rookvrijestart@trimbos.nl.

Terug naar de website van Rookvrije Start >

Meer over dit thema

• Stoppen met roken