Alcoholgebruik rond de zwangerschap blijft gelijk
De meeste vrouwen passen hun alcoholgebruik aan als zij zwanger willen worden. Toch drinken 4 op de 10 vrouwen alcohol in de vier weken vóór de zwangerschap. Dit is sinds 2016 nauwelijks afgenomen. Dit blijkt uit de derde meting van de landelijke Monitor Middelengebruik en Zwangerschap van het Trimbos-instituut.
Wetenschappelijk onderzoeker Tessa Scheffers – van Schayck: “Dat dit niet minder wordt is zorgelijk omdat alcohol vóór, tijdens en na de zwangerschap schadelijk kan zijn voor een (ongeboren) kind.”
Vrouwen met zwangerschapswens minderen of stoppen met alcohol
Driekwart van de vrouwen mindert of stopt met alcohol drinken als ze zwanger willen worden. Toch dronken in 2021 ruim vier op de tien vrouwen alcohol in de vier weken vóór de zwangerschap. Ook in de periode vóór de zwangerschap is het beter om niet te drinken. Alcohol kan ervoor zorgen dat het langer duurt voor je zwanger wordt. Ook kan alcoholgebruik vóór de zwangerschap het risico vergroten op problemen na de conceptie. Bijvoorbeeld meer risico op miskramen, vroeggeboorte of laag geboortegewicht.
Zwanger? Dan wordt het drinkgedrag aangepast
Op het moment dat vrouwen zwanger zijn en dit nog niet weten, drinkt nog 24 procent. Dit daalt naar 2,6 procent als vrouwen wel weten dat ze zwanger zijn. Veel vrouwen passen hun drinkgedrag dus aan en lijken zich bewust van de risico’s van alcoholgebruik vóór en tijdens de zwangerschap.
Scheffers-van Schayck: “Dit is positief, maar er is zeker nog ruimte voor verbetering. Zo is een doelstelling van het Nationaal Preventieakkoord dat in 2040 maximaal 4 procent van de zwangere vrouwen alcohol drinkt. Uit ons onderzoek blijkt dat bijna een kwart van de vrouwen alcohol drinkt, terwijl ze nog niet weten dat ze zwanger zijn. Dit betekent dat er nog veel gedaan moet worden om deze doelstelling te behalen.”
Bespreek alcohol tijdens de borstvoedingsperiode
Van de vrouwen die borstvoeding geven, drinkt één op de vijf alcohol tijdens die periode. Bij bijna alle vrouwen is dit meestal één glas per keer. Bij een groot deel zit er drie uur of meer tussen het drinken van alcohol en het geven van borstvoeding.
Scheffers-van Schayck: “De meerderheid van de vrouwen die borstvoeding geeft, drinkt geen alcohol of laat er minstens drie uur tussen zitten. Maar er is ook een groep die dit niet doet. Daarbij is het zorgelijk dat slechts een derde van de vrouwen die borstvoeding geven, met een zorgverlener praat over alcohol drinken tijdens de borstvoedingsperiode. Door de negatieve gevolgen van alcoholgebruik tijdens de borstvoedingsperiode, is het belangrijk dat meer zorgverleners dit onderwerp met vrouwen bespreken.”
Zorgverleners uit de geboorte- en jeugdgezondheidszorg worden vanuit de Taskforce Alcoholvrije Start ondersteund om het gesprek met (toekomstige) ouders over alcoholgebruik aan te gaan.