Actueel | Nieuws |

Helft van de mensen met langdurige psychische aandoeningen gebruikt e-health toepassingen

Blended e-health voor werknemers met psychische klachten leidt tot snellere werkhervatting

18 september 2024

In het Integraal Zorgakkoord staat dat de zorg meer gebruik moet maken van digitale hulpmiddelen. Hoe staat het met het gebruik van e-health door mensen met psychische problemen? Daarin is nog veel winst te halen, zo leren de nieuwste resultaten van het panel Psychisch Gezien, een panel van ongeveer 1500 mensen met langdurige psychische problemen. Zo’n 48 procent van de deelnemers aan Panel Psychisch Gezien van Trimbos heeft in de afgelopen twaalf maanden gebruik gemaakt van één of meer e-health toepassingen. Dat kan worden gezien als een relatief bescheiden aantal. Zeker omdat in de peiling over e-health ook naar ingeburgerde vormen van e-health is gevraagd, zoals e-mailen met de zorgverlener.

Verder valt op dat de panelleden minder vaak websites gebruiken dan mensen met een (andere) chronische aandoening. Ook blijkt een op de vijf panelleden geen of slechts beginnende digitale vaardigheden te hebben. De onderzoekers bevelen aan om oog te houden voor deze groep mensen bij de plannen om meer in te zetten op e-health.

Beeldbellen, mailen met de zorgverlener en invullen vragenlijsten meest gebruikt

De mensen uit het panel die gebruik maken van e-health toepassingen, doen dat vooral om te beeldbellen, beveiligd e-mailcontact te hebben met de zorgverlener en digitaal vragenlijsten in te vullen. Bijna de helft van deze groep doet dit in combinatie met zorg op locatie (hybride zorg). Daarnaast wordt er ook relatief veel gebruik gemaakt van websites en apps over mentale gezondheid. Nieuwe e-health toepassingen en technologieën zoals serious gaming en Virtual Reality (VR) worden minder vaak gebruikt. Dat geldt ook voor forums en e-community’s.

Verschillende doelen en overwegend tevredenheid bij gebruikers e-health

De panelleden die e-health gebruiken doen dit voor verschillende doeleinden, maar vooral voor:

voorlichting en advies;

communicatie met de zorgverlener;

zelfhulp;

behandeling en;

(zelf)diagnose.

E-health gebruikers zijn overwegend tevreden over het gebruik van de toepassingen; bij de meeste toepassingen geeft 70 procent of meer van de gebruikers aan (tenminste een beetje) tevreden te zijn. Opmerkelijk is het relatief lage gebruik (dertien procent van de panelleden) van digitale behandelmodules, terwijl de waardering voor deze modules onder gebruikers hoog is. Zeker hier lijkt nog winst te behalen. Dat geldt ook voor de inzet van ervaringsverhalen over wat e-community’s kunnen betekenen.

Zorg om privacy persoonsgegevens

Zowel de gebruikers als de niet-gebruikers van e-health geven aan zorgen te hebben om de privacy van de persoonsgegevens bij het gebruik van e-health toepassingen. Panelleden die geen gebruik maken van e-health zeggen dit met name niet te doen omdat zij er geen behoefte aan hebben. Bijna één op de tien niet-gebruikers staat wel open voor het gebruik ervan. Deze panelleden geven onder andere aan het moeilijk te vinden om hun verhaal digitaal onder woorden te brengen. Ervaringsverhalen en tips van anderen, kunnen hierbij de drempel verlagen.

Niet iedereen kan meekomen

Niet iedereen kan meekomen als er ingezet wordt op meer e-health toepassingen. Voor de bijna 20 procent van de mensen die niet of minder digitale vaardigheden heeft, blijven alternatieven nodig, zo geven de onderzoekers aan. Zet bijvoorbeeld begrijpelijke informatie op papier, zorg voor face-to-face contact met een zorgverlener en houd fysieke bijeenkomsten om ervaringen uit te wisselen. Verder is het advies om juist de mensen die minder digitaal vaardig zijn te betrekken bij de doorontwikkeling van e-health toepassingen.

Over panel Psychisch Gezien

In 2010 is het Trimbos-instituut gestart met het panel Psychisch Gezien: een landelijk panel van en voor mensen van 18 jaar en ouder met psychische aandoeningen. Het panel bestaat momenteel uit zo’n 1500 leden. Doel van het panel is meer zicht te krijgen op het maatschappelijk functioneren en de zorg- en leefsituatie van mensen met aanhoudende psychische aandoeningen. Daarnaast is het de bedoeling om de mensen die met deze problemen te maken hebben een duidelijkere stem te geven in maatschappelijke debatten over de ggz. Meer over het panel Psychisch Gezien staat hier. Nieuwe leden zijn altijd welkom om zich aan te melden. Dat kan via de ‘Word lid’ knop op deze pagina.

Meer informatie

De factsheet over ervaringen met e-health gebruik door mensen uit het panel Psychisch Gezien is hier in te zien en te downloaden.

Voor meer informatie over mentale gezondheid en het Expertisecentrum Mentale Gezondheid kunt u hier terecht.

Mentaal Vitaal, publieksinformatie door het Trimbos-instituut, biedt betrouwbare informatie en laagdrempelig ondersteuningsaanbod voor iedereen met vragen over mentale gezondheid.