Goed voornemen voor jouw gemeente? Ga aan de slag met alcoholpreventie en -handhaving!

Met actuele plannen kun je als gemeente écht inzetten op het beperken van de schadelijke gevolgen van alcohol.

Een jaar na het onderzoek naar de preventie- en handhavingsplannen alcohol hebben veel gemeenten nog geen actueel plan. En dat is jammer. Met actuele plannen kun je als gemeente namelijk écht inzetten op het beperken van de schadelijke gevolgen van alcohol. Dus ben je als gemeente nog op zoek naar een goed voornemen voor dit jaar? Patrick van Iperen geeft een aantal tips in deze blog.

Voor ik begin met tips voor alcoholpreventie en -handhaving in de gemeente ga ik eerst in op de schadelijkheid van alcohol. Alcohol is schadelijk voor de eigen gezondheid en voor anderen in de omgeving. Na een onrustige jaarwisseling met meerdere incidenten door alcohol is dat maar weer eens duidelijk geworden. Waarbij zwaar alcoholgebruik voor de drinkers zelf leidde tot opnames op de spoedeisende hulpposten. Zwaar en overmatig alcoholgebruik kan echter ook leiden tot geweld of een verkeersongeluk.

Naast de directe schadelijke gevolgen van alcohol zijn er ook negatieve gevolgen op de lange termijn. Denk bijvoorbeeld aan de verstoring van de hersenontwikkeling van jongeren als zij alcohol drinken. Of dat alcoholgebruik samenhangt met minstens 7 typen kanker, waaronder slokdarmkanker en borstkanker. Hoe meer je drinkt, hoe groter het risico op de schadelijke gevolgen van alcohol. Zowel voor de drinker zelf als voor de directe omgeving. Genoeg reden dus om in te zetten op alcoholpreventie en -handhaving in jouw gemeente.

Tips voor alcoholpreventie en – handhaving

Als gemeente kun je veel doen aan alcoholpreventie. Het is belangrijk om alcoholpreventie integraal op te pakken. Integraal betekent het in samenhang inzetten van verschillende maatregelen en interventies voor verschillende doelgroepen. Dit levert de meeste gezondheidswinst op. Ik geef hiervoor een aantal tips. Om te beginnen is het belangrijk een probleemanalyse te maken van de huidige situatie in jouw gemeente. Hiermee kun je passende acties en interventies inzetten. Uit deze probleemanalyse kan bijvoorbeeld komen dat de problemen door alcohol het grootst zijn tijdens het uitgaan. Of in de sportkantine. Dan kun je hierop gericht acties en interventies inzetten. Denk bijvoorbeeld aan de gemeentelijke aanpak doorschenken en dronkenschap. Of aan acties en tips uit de infosheet alcoholbeleid in de sportkantines. Deze acties kun je vervolgens opnemen in je preventie- en handhavingsplan alcohol. Herhaal de probleemanalyse iedere vier jaar, zo blijf je aansluiten bij de ontwikkelingen in je gemeente.

Over het preventie en handhavingsplan alcohol: we noemen het niet voor niks preventie én handhavingsplan. Alcoholpreventie is namelijk tandeloos zonder handhaving. Daarom ga ik nu ook kort in op het gemeentelijk toezicht op en handhaving van de Alcoholwet. In de wet is vastgelegd dat er geen alcohol mag worden verkocht of geschonken aan jongeren onder de 18 jaar. Gemeenten moeten hier op toezien én hierop handhaven. Ook hebben we in Nederland een verbod op doorschenken bij dronkenschap. Dus is iemand dronken, dan mag er geen alcohol aan die persoon meer worden geschonken. Gemeenten moeten ook hierop toezicht houden én handhaven bij overtredingen. Met als doel: de schadelijke gevolgen van alcohol voorkomen.

Hoe pak je dit aan als gemeente? Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat alle barvrijwilligers een Instructie Verantwoord Alcohol Schenken (IVA) hebben gevolgd. Hierin leren zij wat ze moeten weten om verantwoord alcohol te kunnen schenken. Ook kan de gemeente (met haar samenwerkingspartners) meedoen aan NIX18. Daarnaast kan de gemeente testkopers inzetten. Hierbij zet de gemeente jongeren in om te controleren of alcoholverstrekkers de Alcoholwet goed naleven. Dus of zij bijvoorbeeld de leeftijd van (jonge) kopers checken.

Kortom: je kunt als gemeente veel doen om de schadelijke gevolgen van alcohol in je gemeente te voorkomen. Als je het mij vraagt: precies het juiste voornemen voor het nieuwe jaar!

Meer weten over alcoholpreventie en -handhaving?

Bekijk dan eens het nieuwe het dossier Toezicht en handhaving Alcoholwet – gemeenten van het Expertisecentrum Alcohol. Bekijk het item Lokaal Alcoholbeleid. Of neem contact met mij op. Mijn collega’s en ik kunnen je namelijk meer advies geven over gemeentelijk alcoholbeleid.