De studentenambtenaar, een brug tussen stad en student

Het studentenwelzijn programma Stijn weet maar al te goed hoe belangrijk studentenambtenaren zijn. Zij zijn de verbindende lijn tussen de gemeente en studenten en spelen een cruciale rol in het vergroten van studentenparticipatie. Dankzij hun inzet worden studenten actief betrokken bij gemeentelijke projecten en beleid. Beleidsadviseur Jaap Valkenburg en studentenambtenaren Nina Gios en Jitse Maas van gemeente Leiden en studentsecretaris Defne Aydogdu van het Netwerk Kennissteden Nederland vertellen hoe dit er in de praktijk uit ziet.

Wat doet een studentenambtenaar precies?

Een studentenambtenaar werkt voor een langere periode binnen de gemeente. Zo werken Nina en Jitse gedurende 14 maanden 8 uur per week als studentenambtenaar bij de gemeente Leiden. Daarnaast studeren ze. Een studentenambtenaar heeft verschillende taken. Zo neemt een studentenambtenaar deel aan vergaderingen met bijvoorbeeld onderwijsinstellingen, de Plaatselijke Kamer van Verenigingen en professionals of organisaties die zich bezighouden met studentenzaken. Hierbij gaat het vaak over mentaal welzijn, prestatiedruk of eenzaamheid. Het doel van de vergaderingen? Kennis uitwisselen.

Daarnaast werken studentenambtenaren aan projecten, zoals evenementen en initiatieven van de gemeente. Hierbij brengen ze hun studentenvisie in. Nina en Jitse werken vooral aan projecten gericht op de thema’s alcohol- en middelenpreventie, mentaal welzijn en de integratie van mbo- en internationale studenten. Op dit moment werken ze mee aan ‘Young in Leiden’, een website gericht op jongeren, studenten (en professionals).

Ook zijn studentenambtenaren betrokken bij studenteninitiatieven en onderhouden ze contact met studenten en studentenverenigingen. Zo vormen studentenambtenaren een brug tussen stad en student. Nina en Jitse onderhouden bijvoorbeeld contact met het studenteninitiatief ‘Door het geluid’, dat zich sinds 2022 inzet voor het mentale welzijn van studenten. Met workshops en casussen uit het studentenleven openen zij het gesprek over mentale gezondheid.

Informatie-uitwisseling tussen gemeente en studenten

Vaak zijn studentenambtenaren het eerste aanspreekpunt voor studenten. De studentenambtenaren zijn voor hen namelijk makkelijk te benaderen via hun eigen kanalen of sociale contacten. Wanneer studentenambtenaren relevantie informatie of signalen ontvangen van studenten, kunnen zij dit doorgeven aan de gemeente. Omgekeerd kunnen studentenambtenaren via hun netwerken en sociale contacten ook grote groepen studenten bereiken namens de gemeente. Dit maakt het veel effectiever dan wanneer een grote overheid probeert om studenten direct te benaderen met bijvoorbeeld beleidsmaatregelen.

Studentenambtenaren zijn dus ook voor gemeentemedewerkers een belangrijke hulp. Als zij bijvoorbeeld willen weten hoe ze studenten kunnen bereiken voor een specifiek project of wat er bij hen speelt, kunnen ze terecht bij de studentenambtenaar. De studentenambtenaren geven vervolgens advies over samenwerkingen met studenteninitiatieven en helpen de juiste groepen te vinden.

“Collega ambtenaren die iets nodig hebben van de studenten komen vaak naar ons omdat we deel uitmaken van die wereld en de juiste contacten hebben.” – studentenambtenaren Nina Gios en Jitse Maas

Dit bespaart gemeentemedewerkers tijd en zorgt ervoor dat studenten beter betrokken worden bij projecten van de gemeente. Zo dachten Nina en Jitse mee over de communicatie rondom het fietsbeleid in Leiden. Hun collega ambtenaren hadden het idee om flyers te verspreiden tijdens studentenbijeenkomsten en vroegen Nina en Jitse of dit zou aanslaan en of er aanpassingen nodig waren. De gemeente wilde de flyers in een commerciële box stoppen, gevuld met folders, kortingsbonnen en etenswaren. Nina en Jitse adviseerden om dit niet te doen, omdat de inhoud van de doos vaak snel in de papierbak belandt. In plaats daarvan stelden zij voor om sleutelhangers met een QR-code uit te delen, wat beter zou aansluiten bij de doelgroep. Dit laat duidelijk zien hoe studentenambtenaren een waardevolle hulp zijn voor de gemeente.

Beleidsadviseur Jaap geeft aan dat steeds meer gemeentes begrijpen dat studenten een specifieke doelgroep zijn met eigen behoeften en wensen qua informatievoorziening. Gemeenten moeten hier extra aandacht aan besteden, omdat studenten vaak minder vertegenwoordigd zijn. Studentenambtenaren helpen de kloof tussen studenten en de gemeente te verkleinen door hun betrokkenheid en structurele aanpak. Dit maakt de gemeente toegankelijker voor studenten en zorgt ervoor dat zij actief bijdragen aan gemeentelijke projecten.

“Studentenambtenaren zorgen voor een serieuze en effectieve betrokkenheid van studenten bij de gemeente, wat de toegankelijkheid vergroot.” – beleidsadviseur Jaap Valkenburg

De unieke toegevoegde waarde van studentenambtenaren

Wat studentenambtenaren onderscheidt van gewone ambtenaren is hun duidelijke inzicht in het studentenleven. Ze kunnen zich goed inleven in studenten en begrijpen ze hoe de communicatie onder studenten verloopt. Dankzij deze unieke rol kunnen ze de behoeften en ideeën van studenten makkelijker toelichten in overleggen, wat zorgt voor meer gerichte en effectieve aanpak binnen de gemeente die aansluit bij de praktijk.

Daarnaast hebben studentenambtenaren verschillende voordelen ten opzichte van studenten die af en toe meedenken met de gemeente. In plaats van alleen af en toe feedback geven, krijgen studentenambtenaren de ruimte om zelf actief aan de slag te gaan en hun ideeën in de praktijk te brengen. Ze zijn voortdurend betrokken bij studententhema’s en weten wat er speelt bij de gemeente én de studenten.

Zo versterken we de rol van studentenambtenaren

De rol van studentenambtenaren kan nog versterkt worden. Studentsecretaris Defne Aydogdu geeft aan dat het zinvol is als er in elke gemeente die een studentenstad is, studentenambtenaren zijn, en er landelijke overleggen tussen hen georganiseerd worden. Dan kunnen studentenambtenaren ervaringen en ideeën uitwisselen. Zo wordt de samenwerking tussen studentenambtenaren versterkt en zijn gemeenten beter op elkaar afgestemd. Het helpt gemeenten om gezamenlijke standpunten in te nemen en effectiever met studenten om te gaan.

“Door de ervaringen en contacten van de studentenambtenaren per stad te combineren kun je een heel sterk geheel vormen.” – studentsecretaris Defne Aydogdu

“Studentenambtenaren zijn onmisbaar om studenten te bereiken!”

Voor Jaap, Nina, Jitse en Defne is het duidelijk: “Studentenambtenaren zijn onmisbaar om studenten goed te bereiken!” Gemeenten staan vaak te ver van studenten af om effectief beleid te maken. Het is belangrijk om studenten zelf mee te laten denken over onderwerpen zoals mentaal welzijn en middelengebruik. Studenten weten wat er speelt en wat ze nodig hebben om actuele problemen op te lossen. Studentenambtenaren hebben zowel een rol binnen de gemeente als in de studentenwereld, wat hen unieke inzichten en waardevolle contacten geeft.

Over het studentenwelzijn programma Stijn

Het studentenwelzijn programma Stijn zet zich in om het welzijn van studenten te verbeteren. In het programma wordt samengewerkt met mbo-, hbo- en wo-instellingen, gemeenten en zorgprofessionals om risicovol middelengebruik onder studenten te voorkomen. Dit doet het programma onder andere in samenwerking met studentenambtenaren. Lees hier meer over Stijn.