Framework Studentenwelzijn

Studenten leren beter als ze goed in hun vel zitten. Onderwijsinstellingen spelen daar een belangrijke rol in. Maar hoe pak je dat als onderwijsinstelling integraal aan? Het Framework Studentenwelzijn kan helpen hierbij. Het biedt handvatten en structuur om integraal aan studentenwelzijn te werken.

Aanmelden Webinar Integraal werken aan studentenwelzijn | 8 mei 2025

Framework Studentenwelzijn

Het Programma Stijn heeft het Framework Studentenwelzijn ontwikkeld om overzicht en structuur te bieden in de vele activiteiten, thema’s en stakeholders op het gebied van integraal werken aan studentenwelzijn in het mbo, hbo en wo in Nederland.

Download het framework

Hoe wordt in het mbo al integraal gewerkt aan studentenwelzijn?

Het Framework Studentenwelzijn is voor het mbo, hbo en wo. In de Nederlandse context wordt op verschillende manieren al op een integrale wijze gewerkt aan de thema’s welbevinden en middelengebruik binnen het mbo-onderwijs. In dit kader worden de overeenkomsten tussen dit Framework en deze programma’s en aanpakken beschreven.

In Nederland is de Gezonde School aanpak (gebaseerd op de ‘Health Promoting Schools’ aanpak van de WHO) een kapstok voor een integrale aanpak binnen onderwijsinstellingen, waarbij verschillende leefstijlthema's zoals roken, alcohol-, en drugspreventie, en welbevinden centraal staan. Gezonde School heeft vier pijlers: Educatie, Beleid, Signaleren en Schoolomgeving. De adviezen die hierin terugkomen zijn in het Framework Studentenwelzijn ook te vinden. Bijvoorbeeld, de pijler Beleid adviseert om maatregelen voor gezondheidsbevordering vast te leggen in beleid om voor blijvende aandacht te zorgen. De voorwaarde Leiderschap en beleid in het Framework heeft precies dezelfde strekking. Of de pijler Educatie waar de nadruk gelegd wordt op het verankeren van het gezondheidsthema in de lessen. Dit wordt op dezelfde manier ondervangen in de bouwsteen Welzijnsbevorderende leeromgeving. Binnen Gezonde School zijn de programma's Helder op School en Welbevinden op School kennispartner en bieden zij gerichte kennis- & ondersteuning op de thema’s welbevinden en middelengebruik.

Het kennis- en ondersteuningsprogramma Welbevinden op School speelt een belangrijke rol op het gebied van mentale gezondheid. Welbevinden op School ontwikkelt kennis, tools, ondersteuning en praktijkvoorbeelden om integraal te kunnen werken. Hierdoor krijgen instellingen voor mbo, gemeenten en GGD de ruimte om zelf invulling te geven aan een aanpak die werkt voor hun specifieke context (onderwijsinstelling, leerlingenpopulatie of wijk). In het onderbouwingsdocument Welbevinden op School worden vier leidende principes beschreven: Beleid, Omgeving, Educatie, en Signaleren. Onder ieder principe zijn een aantal thema’s genoemd. Ook al is de organisatie van deze thema’s net wat anders dan in het Framework Studentenwelzijn, kennen beide producten veel overeenkomsten. Bijvoorbeeld, onder het principe beleid valt een veilig en inclusief schoolklimaat. In dit Framework Studentenwelzijn is dit thema een van de bouwstenen namelijk Steunend, veilig en inclusief (studie)klimaat. En de voorwaarde Kennis en kunde in dit Framework behandelt twee andere thema’s die onder het Welbevinden op School principe beleid vallen – welbevinden en professionalisering van onderwijsprofessionals.

Gezonde School, Helder op School en Welbevinden op School hebben verschillende stappenplannen specifiek voor het mbo. We verwijzen je graag naar de Handleiding bij het Framework Studentenwelzijn voor verdere uitleg over de verbinding tussen die documenten.

Wat biedt het Framework Studentenwelzijn?

Het Framework Studentenwelzijn helpt om studentenwelzijn structureel en duurzaam te verankeren binnen de onderwijsinstelling.

Dit framework biedt:

Helder overzicht in de thema’s, activiteiten en stakeholders, en de samenhang daar tussen
Richting, helpt keuzes maken
Gemeenschappelijke taal en kader
Bevestiging aan onderwijsinstellingen die al integraal werken

Integrale benadering

Wat dit framework uniek maakt, is de integrale benadering: studentenwelzijn is geen losse activiteit, maar een samenhangend geheel van thema’s en activiteiten. Het betekent ook sámen met partners werken aan welzijn, niet alleen binnen de onderwijsinstelling, maar ook daarbuiten met bijvoorbeeld gemeenten en zorg- en preventieprofessionals.

Voorwaarden en bouwstenen

Om inhoudelijk aan de slag te gaan, moeten er overkoepelend zaken op orde zijn. Dit zijn de voorwaarden:

Leiderschap en beleid
Kennis en kunde
Stakeholderparticipatie

De bouwstenen zijn de inhoudelijke aandachtsgebieden waarmee studentenwelzijn direct of indirect kan worden bereikt, behouden of versterkt:

Steunend, veilig en inclusief (studie)klimaat
Welzijnsbevorderende leeromgeving
Preventie, vroegsignalering en studentbegeleiding

Aan de slag met het framework?

Samen met het Framework Studentenwelzijn is er ook een Handleiding bij het Framework Studentenwelzijn verschenen dat over de praktische toepassing van dit framework gaat. We raden je aan om het Framework Studentenwelzijn en de handleiding naast elkaar te leggen en samen te gebruiken. Waar het huidige document het framework inhoudelijk duidt, neemt de handleiding je mee in hoe het toe passen in jouw eigen onderwijsinstelling. Overkoepelend gaat het om het integraal werken aan studentenwelzijn.

Het Trimbos-instituut ontwikkelt het programma Stijn in nauwe samenwerking met het Expertisecentrum inclusief onderwijs (ECIO), onderwijsinstellingen, gemeenten en preventie- en zorgprofessionals.