Pijler educatie: lespakketten

Je begeleidt als Gezonde School-adviseur (GSA) of preventiewerker een school bij het preventieprogramma Helder op School en wil aan de slag met de pijler educatie. Op deze pagina vind je alle hulpmiddelen en materialen hiervoor.

De lespakketten van Helder op School zijn afgestemd op onderzoek naar wat werkt bij verschillende leeftijden en soorten onderwijs. Jij adviseert de school over de keuze van lespakketten en traint de docenten om ermee te werken.

Samen met ouders en verzorgers!

Educatie alleen is nooit de oplossing. We weten uit onderzoek dat klassikale lessen in combinatie met ouderbetrokkenheid meer effect hebben. En dat lessen weinig zin hebben als er geen schoolregels zijn om deze te ondersteunen. 

De meeste lespakketten richten zich daarom nadrukkelijk ook op de ouders en andere opvoeders. Hun rol is groter dan zij zelf meestal denken en het is heel belangrijk om hen bij de educatie te betrekken omdat dit het effect versterkt.  

Er zijn per pakket specifieke materialen ontwikkeld, zoals een ouderavond, folders en een digitaal magazine met informatie en ervaringen van andere ouders. Een goed advies is om ouders altijd te wijzen op de website HELDERopvoeden.nl van het Trimbos-instituut met tips voor het begeleiden van pubers bij het omgaan met alle verleidingen die ze tegenkomen. Lees meer hierover op de informatiepagina over de pijler omgeving. 

“Het gaf ons een gerust gevoel dat er op school duidelijke afspraken zijn en dat er ook in de lessen aandacht wordt besteed aan roken, drinken en drugs. Wij hebben het er thuis nu ook vaker over.”

- Bezoekers van een ouderavond 

Omgaan met verleidingen

Door jarenlange ervaring en onderzoek weten we dat educatie veel méér is dan alleen waarschuwen voor de risico’s. Wat werkt (en wat niet) is onder meer afhankelijk van de ontwikkelingsfase. Wat effectief is bij oudere jongeren kan averechts werken bij jongere kinderen. De lespakketten zijn gebaseerd op onderzoek naar effectieve preventiestrategieën in verschillende leeftijdsfasen. Lees meer in de Richtlijnen verslavingspreventie in het onderwijs. 

Werken met lespakketten

Er zijn veel verschillende lespakketten beschikbaar. Je kent als GSA of preventiedeskundige de inhoud en achtergrond van elk pakket en kunt uitleggen hoe ze afgestemd zijn op de specifieke behoeften van leerlingen van verschillende leeftijden en verschillende soorten onderwijs (zie Toolbox voor werving en eerste contact met scholen (pdf)). Je kent ook de onderliggende Richtlijnen voor verslavingspreventie in het onderwijs 

TIP!
Bespreek met de school welke lespakketten passend zijn, afhankelijk van de leerlingen, het soort onderwijs en de beschikbare ruimte in het curriculum. Zie ook de toolbox voor werving en eerste contact met scholen (pdf) voor tips voor de werving per lespakket. Het hoeft niet allemaal in één keer. 

“Leerlingen zijn voortdurend in ontwikkeling dus het is belangrijk om het thema structureel aan bod te laten komen, met voor elke leeftijd een andere aanpak.” - Gezonde School-adviseur

Wetenschappelijke onderbouwing

Het programma Helder op School is theoretisch onderbouwd. Hier lichten we toe welke keuzes we gemaakt hebben en waarom we doen wat we doen. Zodat jij als GSA of preventiedeskundige dit op jouw beurt goed aan scholen kunt uitleggen. 

Gedragsverandering

Alle lespakketten van Helder op School richten zich op verschillende factoren die van invloed zijn op gedrag. Hiermee gaan de lespakketten verder dan alleen het geven van voorlichting. Voorlichting richt zich namelijk uitsluitend op het vergroten van kennis. We weten uit onderzoek dat kennis alléén niet leidt tot gedragsverandering. Hiervoor zijn ook andere dingen nodig, zoals het stellen of versterken van gezonde normen en het aanleren van vaardigheden. Voor elk lespakket is bepaald welke factoren het beste werken voor de doelgroep waar het voor ontwikkeld is (zie Richtlijnen verslavingspreventie onderwijs). 

helder op school jonge man jongen wijst geruit overhemd

Overzicht lespakketten

De pakketten sluiten aan bij de doorlopende leerlijn, zodat leerlingen hun kennis en vaardigheden stap voor stap kunnen opbouwen en ontwikkelen.

Plan van aanpak bijwerken

Voeg na bespreking van deze pijler de actiepunten toe aan het plan van aanpak. Zet erbij wie wat gaat doen en maak een planning.  

Hulpmiddelen en achtergrondinformatie