Signaleren van gebruik
Alcohol- en drugsgebruik is problematisch als het gepaard gaat met lichamelijke, psychische en sociale problemen en de problemen niet adequaat kunnen worden aangepakt. De hoeveelheid die iemand gebruikt is daarbij van ondergeschikt belang.
Vragen?
Bij problemen met alcohol- en drugsgebruik praat men al snel over verslaving. Maar bij verslavingspreventie gaat het juist om die stap daarvoor, om problematisch gebruik.
Problematisch alcohol- en drugsgebruik herkennen
Problematisch gebruik is minder ernstig dan verslaving, maar daardoor ook moeilijker te herkennen.
Aandachtspunten bij signalering van problematisch gebruik
- Wees u bewust van uw eigen normen over alcohol- en drugsgebruik.
Hoe u denkt over alcohol en drugs, beïnvloedt uw mening over het middelengebruik van uw cliënt. Daarnaast kan dat ook invloed hebben op uw houding en de wijze waarop u een gesprek voert.
- Vraag alcohol- en drugsgebruik altijd uit.
Cliënten beginnen vaak zelf niet over alcohol- en drugsgebruik. Vraag het daarom altijd uit. Kijk daarnaast naar mogelijke signalen van gebruik (PDF).
- Wees alert op problemen bij de omgeving.
Alcohol- en drugsgebruik heeft vaak impact op het hele gezin. Denk aan kinderen van ouders die veel alcohol of drugs gebruiken. Zie website Kinderen van Ouders met Psychische of Verslavingsproblemen, en factsheet KOPP/KOV (voorheen KOPP/KVO).
Extra alertheid op het alcoholgebruik
Extra alertheid is nodig bij psychische klachten of problemen. Zie de handreiking Psychische klachten en alcohol voor huisarts en POH-GGZ en de samenvatting van de handreiking.
Verder is ook extra aandacht nodig voor twee groepen:
Jongeren met:
- gedragsproblemen en –veranderingen (interesseverlies, verslechteren van de schoolprestaties, spijbelen)
- risicovol gedrag, zoals cannabisgebruik en ander drugsgebruik
- risicovol seksueel gedrag, seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s),
- ongewenste zwangerschappen
- contacten met de politie
- gescheiden ouders, gezinsproblemen, ouders met problematisch alcoholgebruik
Zie ook NHG standaard Problematisch alcoholgebruik > Alcoholgerbuik bij jongeren
Ouderen (55-plussers) bij wie sprake is van:
- eenzaamheid
- isolement
- problemen met zingeving en invulling van tijd, stress, financiële problemen
- lichamelijke problemen
- slaap- en pijnklachten
- verwaarlozing
- ingrijpende gebeurtenissen zoals het overlijden van de partner of een gedwongen verhuizing
Zie ook: Alcoholproblematiek bij ouderen (PDF)
