De wet definieert tabak en rookwaren als producten die geconsumeerd kunnen worden en die (ten dele) bestaan uit tabak, elektronische dampwaar en voor roken bestemde kruidenproducten.
Tabak bestaat uit de gedroogde bladeren en tot pulp vermalen delen van de tabaksplant (Nicotiana tabacum). De tabaksplant is een eenjarige plant. Een plant kan 18 tot 22 bladeren opleveren. Na de oogst worden de bladeren eerst gedroogd. De manier van drogen (in de zon of door lucht) bepaalt mede het nicotinegehalte en de smaak. Gedroogd bevatten de bladeren 0,6 tot 3% nicotine.
Tabak wordt in Nederland doorgaans gerookt in een sigaret, sigaar, pijp, waterpijp en soms gesnoven of gepruimd, voornamelijk voor de effecten van nicotine.
Nicotine kan ook via een elektronische sigaret gedampt worden. De e-sigaret, navulverpakkingen/patronen, met en zonder nicotine en voor roken bestemde kruidenproducten vallen sinds 2016 onder de Tabaks- en rookwarenwet. Ook bestaat er een handel in kruidensigaretten zonder tabak of nicotine en in nicotinevrije tabak, waarbij het nicotinegehalte kunstmatig is verlaagd. Nicotinezakjes zonder tabak vallen op dit moment niet onder de Tabaks- en rookwarenwet. Als mensen met een waterpijp tabak roken, valt de waterpijp ook onder de Tabakswet.
