Stoppen-met-roken tijdens zwangerschap versterkt door verloskundigen

10 februari 2017

Roken tijdens de zwangerschap kan ernstige schade toebrengen aan de gezondheid van het kind – zowel tijdens en na de geboorte, als op latere leeftijd. In 2015 rookte echter 8,6 procent van de Nederlandse zwangeren dagelijks gedurende de gehele zwangerschap. Het Trimbos-instituut zet zich samen met het ministerie van VWS en de Taskforce Rookvrije Start in voor intensievere stoppen-met-roken begeleiding door verloskundigen en andere zorgverleners in de geboortezorg.

Stoppen-met-roken advies en begeleiding behoort vast onderdeel te zijn van goede verloskundige zorg. Daar zijn de beroepsverenigingen en andere stakeholders het over eens. Uit onderzoek en signalen blijkt dat verloskundigen knelpunten ervaren rondom het aanbieden van stoppen-met-roken begeleiding en meer specifiek de ‘V-MIS’ interventie aan zwangere vrouwen.

Resultaten online survey verloskundigen

Het Trimbos-instituut heeft via een online survey 150 eerstelijns en klinisch verloskundigen onder andere gevraagd wat hun wensen, behoeften en ervaren knelpunten zijn bij het aanbieden van stopbegeleiding aan rokende zwangeren, en hoe zij hun eigen rol hierin zien. Uit de survey bleek dat vier op de vijf verloskundigen (81 procent) de V-MIS start, maar dat slechts 10 procent deze volledig doorloopt. Voor 61 procent van de verloskundigen is het gebrek aan motivatie van de zwangere om te stoppen met roken een belemmering. Ook missen verloskundigen gratis cliëntenfolders (54 procent) en eenvoudige tools (51 procent). Financiële consequenties voor de verloskundige (37 procent) of zwangere (22 procent) vormen eveneens een barrière bij het bieden van stopbegeleiding. Driekwart (74 procent) van de verloskundigen ziet stoppen-met-roken begeleiding als hun taak, 77 procent vindt doorverwijzen ook zinvol; in driekwart (74 procent) van de gevallen naar de huisarts.

Toonkaarten en beeldverhalen

Op basis van deze bevindingen zet het Trimbos-instituut zich samen met de Taskforce Rookvrije Start en met ondersteuning van het ministerie van VWS in voor het verbeteren van de kwaliteit van stoppen-met-roken begeleiding (V-MIS) door verloskundigen. Er worden ‘toonkaarten’ en beeldverhalen ontwikkeld voor het gesprek met (laaggeletterde) rokende zwangeren en er komt een aanvulling op de herziene richtlijn voor de effectiviteit van gedragsmatige en farmacologische interventies voor rokende zwangeren.

E-learning

In 2017 wordt ook een multidisciplinaire e-learning gelanceerd voor geboortezorgprofessionals over het bespreken van stoppen met roken voor, tijdens en na de zwangerschap. Deze e-learning wordt in blended vorm aangeboden met onder meer een training waarin motiverende gespreksvoering en casuïstiek centraal staan. Het ministerie van VWS lanceert in februari een publiekscampagne die zich richt op de sociale omgeving van zwangeren die gestopt zijn met roken en hen aanspoort niet te roken waar zij bij is.

Daarnaast zijn het Longfonds, het Trimbos-instituut en Pharos recent PROMISE gestart. In dit project worden nieuwe manieren getest om zwangere vrouwen te helpen rookvrij te worden én te blijven na de zwangerschap. Onderdeel van deze methode is de ontwikkeling van materialen voor laaggeletterden, objectieve metingen van rookgedrag (koolstofmonoxide) en oplossingsgericht coachen. Deze vernieuwingen sluiten aan bij de V-MIS, waarbij PROMISE ook nadrukkelijk de kraamzorg en JGZ betrekt.

Lees in de bijlage het rapport Stoppen-met-roken begeleiding door de verloskundige: de V-MIS methode in de praktijk.

Terug naar de website van Rookvrije Start >

Meer over dit thema

Contact

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de persvoorlichter:
Laila Zaghdoudi,
tel +31 (0)30 – 2959(382)