Blog |

Rokers bezorgd, toch roken ze meer. Hoe zit dat?

Wekelijks overzicht coronamonitors alcohol

Stoppen met roken is sinds de coronacrisis moeilijker geworden, maar tegelijkertijd ook verstandiger dan ooit. Programmahoofd Tabak Marc Willemsen schrijft hoe rokers de kans op een succesvolle stoppoging kunnen vergroten en hoe onderzoek duidelijk moet maken waarom rokers meer zijn gaan roken.

Het nieuwe coronavirus beheerst de samenleving en zal dat nog een hele tijd blijven doen. In deze onzekere tijd hebben ook mensen met een tabaksverslaving zorgen: Is het verstandig om nu te stoppen met roken? Wat is de impact van roken op mijn risico om besmet te worden met het coronavirus? Als ik COVID-19 krijg, loop ik dan meer kans op ernstige complicaties? Het Trimbos-instituut doet onderzoek naar stoppen met roken tijdens de coronacrisis en vindt dat de tabaksontmoediging door de overheid weer snel moet worden opgepakt. Mensen met een tabaksverslaving die willen stoppen met roken hebben het moeilijk en kunnen daarom juist nu onze steun goed gebruiken.

Stoplijn

Een rode draad in de gesprekken met rokers die de gratis Stoplijn (0800-1995) van het Trimbos-instituut bellen, is angst en ongerustheid over het eigen rookgedrag. Die zorgen zijn helaas terecht. Rokers die getroffen worden door COVID-19 hebben een grotere kans op ernstige complicaties en overlijden. Sommige rokers lopen rond met gevoelens van spijt: was ik maar nooit aan begonnen met het roken, dan had ik nu betere longen en hoefde ik me nu minder zorgen te maken.

Rokers met een chronische rokershoest zijn soms bang dat het hoesten kan worden verward met symptomen van COVID-19. Bij de Stoplijn staan experts 5 dagen per week klaar om de zorgen te bespreken, vragen te beantwoorden en te adviseren over het stoppen met roken. Men kan bellen, of mailen en chatten via de website ikstopnu.nl.

Meer roken in thuisisolatie

Thuisisolatie heeft waarschijnlijk een ongunstige uitwerking op rookgedrag. Onderzoek van het RIVM en de GGD wijst uit dat 28% van de rokers zegt dat ze meer zijn gaan roken tijdens de coronacrisis en 12% juist minder. Stoppen met roken kan moeilijker zijn door gevoelens van eenzaamheid en minder mogelijkheden tot afleiding. Bij cannabisgebruik zien we een sterk verband tussen verveling en meer consumptie. Bij roken zou je een dergelijk verband ook kunnen verwachten.

Wat ook een rol kan spelen is dat rokers nu minder op plekken komen waar normaal niet gerookt mag worden, zoals in het openbaar vervoer of op het werk. Als er meer thuis wordt gerookt, is er nog het risico dat jonge kinderen meer worden blootgesteld aan tabaksrook.

Campagnes uitgesteld

De toenemende zorgen van rokers, het verband tussen COVID-19 en ernstige complicaties en het toenemende rookgedrag in deze quarantainetijden geven dus aanleiding tot zorg. Artsenorganisaties en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukken dan ook dat rokers er goed aan doen om juist nu te stoppen met roken.

Helaas zijn door de crisis preventiemaatregelen en overheidscampagnes uitgesteld. Het zou daarom goed zijn als de overheid de tabaksontmoediging weer snel oppakt en rokers actiever gaat oproepen om te stoppen met roken, voordat het volksgezondheidsprobleem van het roken weer toeneemt en de dalende trend van de laatste jaren teniet wordt gedaan.

Digitaal stoppen met roken

Het ondersteunen van stoppers kan goed met professionele hulp van de huisarts en stoppen-met-roken-coaches. De stoppen-met-roken-begeleiding heeft in deze crisis ook een omslag moeten maken. De meeste aanbieders van stoppen-met-roken begeleiding zijn inmiddels zo ver dat ze de ondersteuning ook prima kunnen aanbieden via de telefoon of via beeldbellen.

De slagingskans is vier keer zo groot door de inzet van een stoppen-met-roken-coach in combinatie met medicatie of nicotinevervangers.

Gelukkig is de druk op de zorg wat aan het afnemen en zal de huisarts in de meeste gevallen rokers weer gewoon kunnen adviseren over stoppen-met-roken medicatie. Er zijn verschillende goede apps ontwikkeld die kunnen ondersteunen bij het stoppen. Ook daar kan het Trimbos-instituut over adviseren via de Stoplijn.

Trimbos-instituut onderzoekt gedrag en beleving rokers tijdens coronacrisis

Er zijn nog wel onbeantwoorde vragen over stoppen met roken ten tijde van de coronacrisis. Hoeveel rokers willen de crisis juist aangrijpen om met roken te stoppen? Wat is hun motivatie daarvoor? Welke belemmeringen ervaren zij om te stoppen door de crisis? Wij hebben daarom een vragenlijstonderzoek uitgezet onder rokers om zo snel mogelijk antwoorden te krijgen op deze belangrijke vragen, zodat de hulpverlening aan rokers kan worden verbeterd. De resultaten worden eind mei verwacht.

Marc Willemsen
Programmahoofd Tabak