Gezondheidsverschillen tijdens corona verkleinen: kan dat? En zo ja: hoe dan?
Wat is de impact van de corona pandemie op gezondheidsverschillen wereldwijd? Dat is de vraag die centraal stond tijdens een conferentie afgelopen week van het European Health Forum Gastein. De sessie werd georganiseerd door the Health Foundation, EuroHealthNet en het Trimbos-instituut. Internationale deskundigen bogen zich over deze vraag en verkenden samen welke beleidsstrategieën er zijn om de bestaande gezondheidsverschillen te verkleinen tijdens corona, in plaats van te vergroten.
“In het begin van de corona-pandemie werd het nog de ‘grote gelijkmaker’ genoemd”, zei Laura Shields-Zeeman, Programmahoofd Mentale Gezondheid & Preventie, “omdat de ziekte zelf geen onderscheid maakt tussen arm of rijk en iedereen ermee te maken krijgt”. Maar nu we verder zijn zien we steeds meer de bewijzen voor het tegenovergestelde: mensen in sociaal of economische kwetsbare posities worden het hardst getroffen door het virus zelf, de maatregelen en de gevolgen van de COVID-19 crisis zoals de economische recessie.
Sociale ongelijkheid tegengaan
Sociale ongelijkheid is een thema dat Laura Shields-Zeeman al langer bezighoudt. Ze deed onder meer in de VS onderzoek naar sociale determinanten van gezondheid: financiële- en voedselzekerheid, huisvesting en eenzaamheid. Het is ook een van haar speerpunten bij het Trimbos-instituut. Shields-Zeeman benadrukte in haar inleiding voor Gastein, dat het thema van de conferentie een van de belangrijkste discussiepunten is voor politici en beleidsmakers rondom volksgezondheid. Verder wees ze erop dat om de mentale gezondheid te verbeteren je ook moet focussen op sociale en economische factoren.
De gevolgen van de pandemie en van de economische crisis hebben een grote impact op de psychische gezondheid van mensen. Dat zie je nu al, maar het zal de komende tijd nog veel zichtbaarder worden. Je ziet ook dat dit vooral de bestaande gezondheidsverschillen verder vergroot. We weten tegelijkertijd uit onderzoek dat investeren in mentale gezondheid en weerbaarheid van de bevolking zowel maatschappelijk als economisch veel oplevert. Als we nu echt inzetten op preventie en mentale gezondheid voor alle groepen, hebben we nog steeds een kans om beter voorbereid te zijn op toekomstige uitdagingen en een samenleving te creëren met voldoende buffers om ons mentaal gezond en veerkrachtig te houden in het geval van langdurige stressoren.
Over Gastein
Al meer dan 20 jaar brengt het European Health Forum Gastein diverse disciplines bij elkaar: de publieke en private sector, wetenschap, universiteiten en maatschappelijke organisaties op alle mogelijke thema’s – van gezondheid, economie tot sociologie – om gezamenlijk de dialoog aan te gaan. De dialoog richtte zich dit jaar tijdens de online sessies van 30 september t/m 2 oktober specifiek op de relatie tussen ongelijkheid en afkomst en ras, en op strategieën om zowel in sociaal als economisch opzicht de weerbaarheid tegen de gevolgen van de pandemie te vergroten.
Eind van de maand is een rapport met de belangrijkste besproken punten beschikbaar via www.ehfg.org