Stoppen-met-rokencampagnes blijven helaas nog lang noodzakelijk

“The social acceptability issue will be the central battleground on which our case in the long run will be lost or won,” zei iemand van de tabaksindustrie in 1979. De tabaksindustrie weet dus al heel lang dat de strijd om tabaksgebruik in de kern gaat over de sociale acceptatie van het roken. Accepteren we het als samenleving dat een zó schadelijk product mag worden verkocht? Die sociale acceptatie is de inzet van een strijd die al meer dan een halve eeuw in alle intensiteit wordt gevoerd tussen de tabaksindustrie en organisaties die roken proberen terug te dringen Een strijd die, zoals er nu naar uit ziet, nog wel enkele tientallen jaren zal duren.

Roken steeds onaantrekkelijker

De overheid neemt maatregelen om roken minder aantrekkelijk te maken. Sigaretten worden duurder, er mogen minder smaakstoffen toegevoegd worden en de pakjes zien er onaantrekkelijk uit. De bedoeling is om ze bijna onzichtbaar te maken, doordat je op steeds minder plaatsen kunt roken. En tabak op steeds minder plaatsen mag worden verkocht. Mensen die roken – in Nederland zijn dat er nog veel, namelijk 19% van alle volwassenen – merken de gevolgen van deze maatregelen dagelijks. De meeste mensen willen stoppen met roken.

Rokers willen stoppen, maar kunnen wel wat hulp gebruiken

Meer dan de helft van de mensen die roken wil daarmee stoppen. Nu of in de toekomst (Bron: CBS leefstijlmonitor etc). En één op de drie rokers probeert jaarlijks serieus te stoppen met het roken. Maar doordat roken zo verslavend is, vallen verreweg de meesten na een stoppoging weer terug. Het is daarom essentieel dat zolang de strijd met de industrie nog voorgaat, rokers die willen stoppen zo goed mogelijk worden begeleid en geholpen. De overheid die het de rokers steeds moeilijker maakt, heeft de morele plicht om tegelijkertijd ruimhartig de helpende hand te bieden om rokers uit het moeras van de verslaving te trekken. Het is daarom goed dat de overheid dit jaar een nieuwe campagne financiert om die helpende hand concreet te maken: de ikstopnu-campagne.

Ikstopnu.nl helpt mensen die willen stoppen

Het Trimbos-instituut vraagt via de landelijke ikstopnu-campagne op social media, digitale schermen en radio aandacht voor de website Ikstopnu.nl, met de slogan: “Stoppen met roken? Ontdek wat werkt voor jou!” Voor informatie over hulp kunnen rokers terecht op Ikstopnu.nl of bij de gratis Stoplijn. Ze kunnen ook een handig Stopplan downloaden of een stopcoach vinden. Mensen die roken kunnen zo zelf uitvinden wat voor ondersteuning het beste bij ze past. Rokers die de campagne zien krijgen net dat duwtje in de rug om een goed voornemen om te zetten in actie en daarbij te kiezen voor een effectieve stopmethode. Een methode waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat je er wat mee opschiet. Rokers moeten verleid worden om goede methodes te proberen en niet voor kwakzalverij kiezen. Een gedegen informatiecampagne is belangrijk om dit onderscheid goed te kunnen maken.

Campagnes blijven ook in de toekomst nodig

Sinds 1990 heeft Nederland een rijke traditie van massamediale campagnes waarbij rokers worden opgeroepen om te stoppen met de juiste hulp. Deze campagnes worden ontwikkeld met overheidssubsidie. De overheid neemt hiermee haar verantwoordelijkheid om rokers de helpende hand te bieden. De jaarlijkse stoppen-met-roken mediacampagnes zijn wel vergeleken met een springveer. Er is continue tegendruk nodig tegen de innovatieve acties van de tabaksindustrie. Anders springt de veer terug en gaat het percentage rokers weer omhoog.

Minder mensen die roken door campagnes

Hoe groter het campagnebudget, hoe sterker de tegendruk, hoe groter de impact van tabaksontmoediging door de overheid. Onderzoek^*Durkin, S., & Wakefield, M. (2014). Commentary on Sims et al. (2014) and Langley et al. (2014): Mass media campaigns require adequate and sustained funding to change population. Addiction, 109, 1003–1004maakte duidelijk dat elke persoon tenminste 4 keer per maand een stoppen-met-roken-mediaboodschap moet zien om een meetbare impact te mogen verwachten op het jaarlijkse percentage rokers. Dit komt deels doordat rokers als reactie op campagnes een stoppoging doen en hierbij goede hulp vinden. Maar campagnes dragen óók bij aan het veranderen van de sociale normen over het roken. Ze maken niet-roken normaal, en daarmee ook het stoppen met roken. Zo krijgen zorgprofessionals het makkelijker om met patiënten het gesprek aan te gaan over het roken. Stoppen-met-rokencampagnes moeten daarom onderdeel blijven van de landelijke aanpak en in de aankomende jaren worden geïntensiveerd.

Meer informatie over Ikstopnu

Veel mensen die roken weten niet goed waar zij betrouwbare informatie over stoppen met roken kunnen vinden. De Ikstopnu.nl campagne helpt hierbij. De campagne start in mei. Onder andere op social media, digitale schermen en op de radio zien en horen mensen die roken dat Ikstopnu er voor hen is als ze denken aan stoppen met roken. Om te ontdekken wat voor hen werkt, kunnen ze bijvoorbeeld de Stoplijn (0800-1995) bellen, het Stopplan starten of een stopcoach vinden. Bekijk wat je als zorgverlener kunt doen op Ikstopnu.nl/professionals.

Voetnoten

• *
  Durkin, S., & Wakefield, M. (2014). Commentary on Sims et al. (2014) and Langley et al. (2014): Mass media campaigns require adequate and sustained funding to change population. Addiction, 109, 1003–1004