Mentale gezondheid is van fundamenteel belang in elke fase van de levensloop, waaronder de jeugd. Hoe kan de mentale gezondheid versterkt worden?
Mensen met een goede mentale gezondheid hebben een groter vermogen zich te ontwikkelen, productief en creatief te zijn, en bij te dragen aan de maatschappij. Daartegenover staan de grote negatieve gevolgen van mentale problemen op persoonlijk, sociaal, economisch en maatschappelijk niveau. Het versterken van mentale gezondheid is dan ook van groot belang [1].
Promotie, preventie en behandeling
Er zijn verschillende manieren om mentale gezondheid te versterken, bijvoorbeeld middels promotie, preventie en behandeling.
- Promotie houdt in dat beschermende factoren voor mentale gezondheid gestimuleerd worden. Het is vooral gericht op het bevorderen van mentaal welbevinden. Bijvoorbeeld door een gezonde leefomgeving te bevorderen en mentaal vermogen te vergroten [1, 2]. Mentaal vermogen stelt mensen onder meer in staat om hun eigen talent te ontwikkelen, om betekenisvolle relaties op te bouwen en constructief bij te dragen aan de samenleving [2].
- Bij preventie worden risicofactoren voor mentale problemen teruggedrongen [1]. Er zijn drie niveaus van preventie te onderscheiden: universele preventie (voor iedereen), selectieve interventie (voor groepen met verhoogd risico) en geïndiceerde interventie (voor individuen met problemen of verhoofd risico op problemen) [2]. De laatste jaren vindt een verschuiving plaats van preventie naar promotie, waarbij niet het voorkómen van mentale ongezondheid het uitgangspunt is, maar juist het versterken van mentale gezondheid, door onder andere weerbaarheid en sociale steun te verhogen [3].
- Tot slot kan in het geval van mentale problemen behandeling worden ingezet.
Integrale aanpak
Voor zowel promotie, preventie en behandeling van mentale problemen kunnen interventies worden ingezet. Het combineren van verschillende interventies en maatregelen tot een samenhangende aanpak in plaats van het inzetten van losse interventies, helpt om succesvol in te zetten op mentale gezondheid. Dit wordt een integrale aanpak genoemd. Er zijn verschillende landelijke programma’s rondom mentale gezondheid die een integrale aanpak bevorderen.