Cijfers alcoholgebruik uitgaanders

De cijfers uit Het Grote Uitgaansonderzoek 2023¹Beek R.J.J van, Monshouwer K., Schutten F., Hollander W. den, Andree R., Laar M. van (2024). Het grote Uitgaansonderzoek 2023. Uitgaanspatronen, middelengebruik, gezondheid en intentie tot stoppen of minderen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut. laten zien dat bijna alle respondenten (98,2%) in het afgelopen jaar alcohol heeft gedronken en 75,7% van hen dronk wekelijks. Dit is onveranderd vergeleken met 2020.

Tijdens het uitgaan wordt vrijwel altijd alcohol gedronken, zowel door vrouwen (98,4%) als mannen (99,1%). Ook drinkt de overgrote meerderheid alcohol vóór het uitgaan: 91,0% van de vrouwen en 91,5% van de mannen.

Op een uitgaansdag worden beduidend meer glazen alcohol gedronken (gemiddeld 5,1 glazen voor het uitgaan en 6,1 glazen tijdens het uitgaan) dan op een dag dat alcohol gedronken wordt, maar niet wordt uitgegaan (3,1 glazen). Mannen drinken op een dag dat ze drinken gemiddeld meer dan vrouwen. Dat geldt zowel voor het indrinken (5,9 versus 4,2 glazen), tijdens het uitgaan (7,2 versus 5,0 glazen) en op een niet uitgaansdag (3,5 versus 2,6 glazen).

Regionaal onderzoek onder uitgaanders

Ook in Amsterdam, het Gooi en in Den Haag vonden afgelopen jaren onderzoeken plaats die een beeld geven van het alcoholgebruik in die regio’s.

De Amsterdamse Antenne-monitor peilt (bijna) jaarlijks het alcoholgebruik onder verschillende groepen uitgaande jongeren en jongvolwassenen. In 2022 werd een vragenlijst afgenomen onder 246 club- en festivalbezoekers uit het Amsterdamse nachtleven.²Nabben, T. & Benschop, A. (2023) Antenne Amsterdam 2022: Trends in gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs. Hogeschool van Amsterdam/Jellinek. Onder Amsterdamse clubbers en festivalgangers had bijna iedereen in het laatste jaar (98,8%) alcohol gedronken en 95,1% in de laatste maand. Een veel kleiner deel dronk dagelijks (2,4%). Op vrije dagen (weekend-, vakantie- of feestdagen) dronk het merendeel van respondenten 5-9 glazen, met een gemiddelde van 6 glazen. Op doordeweekse dagen lag het aantal genuttigde glazen alcohol lager met een gemiddelde van 3,7 glazen. Het gemiddeld aantal glazen op een vrije dag verschilde tussen mannen en vrouwen en tussen leeftijdsgroepen: mannen dronken meer dan vrouwen (6,5 versus 5,6 glazen). Jongere bezoekers van festivals en clubs (18-24 jaar) dronken gemiddeld meer glazen (7,0) dan cafébezoekers tussen 25 en 34 jaar (gemiddeld 5,7 glazen) en 35-plussers (gemiddeld 4,4 glazen). Ook dronken respondenten die clubs bezochten op een vrije dag gemiddeld meer dan bezoekers van festivals (5,7 en 6,6 glazen respectievelijk).

Bij de Antenne Gooi en Vechtstreek werd er in 2022 een vragenlijst afgenomen onder het brede uitgaanspubliek op en rond de Groest (centrum) in Hilversum.³Benschop, A. & Nabben, T. (2023) Antenne Gooi en Vechtstreek 2022: Trends in gebruik van alcohol, tabak, cannabis en andere drugs. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam/Jellinek. Bijna iedereen had in de afgelopen maand gedronken (94%) en 1 op de 10 (11%) dronk dagelijks. De gemiddelde startleeftijd lag met 15,5 jaar hoger dan de gemiddelde startleeftijd in Amsterdam (14,8 jaar) maar was nog steeds minimale leeftijdsgrens voor alcohol van 18 jaar. Het gemiddeld aantal glazen op een vrije dag lag in de regio Gooi en Vechtstreek hoger dan in Amsterdam (8,2 versus 6 glazen).

In het Haags Uitgaansonderzoek (HUO) 2021, een uitgaansonderzoek van GGD Haaglanden, is het middelengebruik van 389 uitgaande inwoners (15 t/m 35 jaar) van Den Haag in kaart gebracht.⁴Hastan, P., Polak, A., Kronenburg, L., Kuijt, L., Bloema, F., Mohabir, A., Dijk van, A., Ligtenberg, W., Dijk van. A. & Meer van der, R. (2022). HUO 2021: Een onderzoek naar uitgaansgedrag en middelengebruik van jongeren uit Den Haag. Den Haag: GGD Haaglanden/Indigo, Afdeling Epidemiologie In 2021 hebben vrijwel alle ondervraagde uitgaanders in Den Haag alcohol gedronken, 99% in het afgelopen jaar en 92% in de afgelopen maand. Aan de groep respondenten uit regio Den Haag werd ook gevraagd of ze tijdens de coronacrisis meer of minder alcohol hebben gedronken. Eén op de vijf gaf aan dat er geen verschil was in het gebruik van alcohol, 37% had tijdens de coronacrisis meer alcohol gebruikt en 43% had minder alcohol gedronken tijdens de pandemie.

Verschillen tussen groepen uitgaanders

In het Grote Uitgaansonderzoek 2020 is gekeken naar verschillen in alcoholgebruik tussen verschillende groepen.¹Beek R.J.J van, Monshouser K., Schutten F., Hollander W. den, Andree R., Laar M. van (2024). Het grote Uitgaansonderzoek 2023. Uitgaanspatronen, middelengebruik, gezondheid en intentie tot stoppen of minderen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut.

• Mannelijke en vrouwelijke uitgaanders hadden even vaak in het afgelopen jaar alcohol gedronken, maar mannen dronken vaker wekelijks dan vrouwen.
• Ook waren er verschillen naar opleidingsniveau zichtbaar: respondenten met een HBO/WO opleiding hebben een grotere kans op wekelijks alcoholgebruik dan jongvolwassenen met een basis, VMBO of MBO opleiding. Verder werd er gevonden dat een hogere frequentie van bezoek aan discotheken en clubs gerelateerd was aan een grotere kans op (wekelijks) alcoholgebruik.
• Ook een hogere frequentie van café- en kroegbezoek of een feest/festival hangt samen met een grotere kans op gebruik van alcohol (wekelijks). Een dergelijke relatie werd niet gevonden voor de frequentie van feest- en festivalbezoek.