Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik

Achtergrond

Veel partijen zetten zich in voor een gezonder Nederland. Zij ondertekenden op 23 november 2018 het Nationaal Preventieakkoord. Overheden, maatschappelijke organisaties, de zorgsector, het bedrijfsleven, sportverenigingen en vele andere partijen zijn het eens geworden over een pakket van maatregelen en interventies om gezondheidsproblemen aan te pakken. Het Preventieakkoord richt zich op roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik.

Definitie problematisch alcoholgebruik

Onder problematisch alcoholgebruik wordt in het akkoord verstaan:

• Al het alcoholgebruik door jongeren onder de 18 jaar;
• Al het alcoholgebruik door zwangere vrouwen. Overigens heeft het gebruik van alcohol ook invloed op de vruchtbaarheid van zowel de man als de vrouw;
• Overmatig drinken: meer dan 14 glazen per week voor vrouwen en meer dan 21 glazen voor mannen). 8.8% van de Nederlanders van 18 jaar e.o. drinkt overmatig. Overmatig alcoholgebruik komt vooral voor onder jongvolwassenen en 50+’ers;
• Zwaar drinken: minstens één keer per week 4 glazen voor vrouwen en 6 glazen voor mannen op een gelegenheid). 8,5% van de Nederlanders van 18 jaar en  ouder drinkt zwaar. Zwaar alcoholgebruik komt voornamelijk voor onder jongvolwassenen;
• Regelmatig binge drinken: minstens 5 glazen bij één gelegenheid minstens 1 keer per maand. Dit drinkpatroon komt veel voor bij jongeren en jongvolwassenen. Bingen ze wekelijks of vaker, dan is er sprake van zwaar drinken;
• Een drinkpatroon dat leidt tot lichamelijke klachten en/of psychische of sociale problemen en dat een adequate aanpak van bestaande problemen verhindert.

Waarom gaat het alleen over problematisch alcoholgebruik?

De Gezondheidsraad adviseert sinds 2015 geen alcohol of in elk geval niet meer dan één glas alcohol per dag te drinken. Risico’s van alcoholgebruik nemen toe bij een hoger gebruik. Daarom is er in de kabinetsplannen voor gekozen om ambities te richten op het terugdringen van problematisch alcoholgebruik. Acties zijn dus primair daarop gericht, maar er zijn ook acties opgenomen om de kennis over gezondheidseffecten van alcohol te vergroten.

5 thema's

Het preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik heeft verschillende doelen en bestaat uit 5 thema's:

1. Alcohol en de school en studieomgeving
2. Marketing van alcoholhoudende drank
3. Bewustwording en vroegsignalering
4. Een gezonde sportomgeving
5. Naleving en handhaving bij leeftijdsgrens en dronkenschap

Meer weten over problematisch alcoholgebruik?

• Bekijk de samenvatting van het preventieakkoord problematisch alcoholgebruik (pdf) en de pagina's van dit dossier. Gedurende de uitvoering van het Preventieakkoord wordt deze kennis uitgebreid en geactualiseerd aan de hand van onderzoeken en instrumenten die in het kader van het Preventieakkoord worden ontwikkeld.
• De volledige tekst van het Nationaal Preventieakkoord vindt u bij de Rijksoverheid.
• Meer informatie over het Preventieakkoord en studenten staat in het dossier: Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik en studenten

Het Trimbos-instituut en het Nationaal Preventieakkoord

Het Trimbos-instituut heeft plaatsgenomen aan de preventietafel Roken en Problematisch Alcoholgebruik als onafhankelijk expert. Ninette van Hasselt, hoofd van het Expertisecentrum Alcohol, adviseerde het ministerie van VWS, de tafelvoorzitter en deelnemende partijen omtrent relevante acties, die gezien de alcoholproblematiek in Nederland en de kennis over bewezen effectieve maatregelen zouden kunnen passen in het akkoord. Het Trimbos-instituut heeft ook een rol bij de implementatie van het akkoord, vanuit haar rol als kennisinstituut op het gebied van alcohol en tabak. Zo stelt het akkoord onder meer dat bij de uitvoering van het Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik waar mogelijk wordt samengewerkt met het Expertisecentrum Alcohol. Hetzelfde geldt voor het onderwerp tabak waarbij wordt samengewerkt met het Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging, zodat kennis wordt gebundeld en de kwaliteit wordt geborgd. Daarnaast heeft het Trimbos-instituut een rol bij de uitvoering van verschillende acties.

Lees meer over de inhoud van het Nationaal Preventieakkoord, het standpunt van Trimbos en vind antwoord op veel gestelde vragen.

Video: Risico's van alcoholgebruik

Prof. dr. Kypros Kypri, werkzaam bij de School of Medicine and Public Health aan de University of Newcastle in Australië vertelt in deze video over de rol en de belangen van de alcoholindustrie. Volgens hem is er, met het oog op de gezondheid van de consumenten, geen gezamenlijk belang te vinden tussen de alcoholindustrie en de gezondheidzorg, overheid, en gemeenten.

Prof. dr. Kypros Kypri over de rol en de belangen van de alcoholindustrie from Trimbos-instituut on Vimeo.